A\A_
drukten, draperen en is als oratorisch
hulpmiddel met de pij van een pater
dominicaan, capucijn of andere boet
prediker te vergelijken.'
Kamerleden waren van hun militaire
verplichtingen ontheven. Eenmaal tot
kamerlid gekozen, schroomt Bomans
niet om het uniform, dat hem zo be
nauwde, in te zetten voor de doelen
die hij nastreeft. Bij debatten over de
marine in de Kamer paradeert hij in
zijn legeruniform van eerste luitenant
bij de Landweer in plaats van zijn pak
met karakteristieke witte das.
In december 1916 vertrekt Bomans
uit de pastorie en gaat naar Den Haag.
Bij zijn maidenspeech in de Kamer
schenkt hij ruime aandacht aan de
oprichting van de Rooms-Katholieke
Vereeniging van Marinepersoneel.
Door de strijdlust die hij aan de dag
legt, wordt hij al snel de 'katholieke
Troelstra' genoemd, de tegenhanger
van de 'rooie' Troelstra.
Bomans ziet in de godsdienstloosheid
op de Vloot', vooral merkbaar in de
Bond van Minder Marine Personeel
en haar blad 'Het Anker', de bron van
verwildering en tuchteloosheid. Hij
geeft voorbeelden hoe 'de dienst en
de autoriteiten een actief geloofsleven
ten sterkste verhinderen'. Op de vloot
worden, in tegenstelling tot bij de
landmacht, de katholieke feestdagen
niet erkend. En de subsidie die het
katholieke Militair Tehuis in Den
Helder ontvangt, is veel lager dan de
subsidie voor de andere tehuizen in
de Marinestad.
Het duurt nog enkele jaren voordat de
instelling van de functie van vlootaal-
moezenier op kosten van de overheid
een feit wordt. Maar uit alles blijkt dat
Bomans zich hiervoor krachtig inzet.
Zo schrijft Alink op 26 maart 1918
in zijn dagboek: 'Mr. Bomans spreekt
voor onze kiesvereeniging. Charles
v.d. Bilt is nr. 2 op de kandidatenlijst
Haarlem-Den Helder en Bomans nr.
1. Mijn twee vrienden zijn beiden
opgeklauterd naar het Kamerlidmaat
schap. Zoo zijn ze de kruiwagens ge
worden voor 't aalmoezenierschap, en
eigenlijk óók voor mij persoonlijk.'
Op 18 juni 1918 stuurt Bomans zijn
gelukwensen aan 'den Hoogeerwaar
de Hoogedelgestrenge Heer Alink,
vlootprelaat en kardinaal der zee te
Nederland'. Hij schrijft: 'Feestvie
rende Victor. Proficiat, duizendmaal
proficiat! Ad muitos annos! Gij weet
dat ik ongeveer een week geleden
Mgr. Callier (de bisschop van Haar
lem) schreef om uwe benoeming (tot
vlootpastoor) te publiceren? Eerlijk
schreef ik hem dat ik gaarne de pu
blicatie vóór de verkiezingen zag.
Wat geschied is. Maar nu moet 't ook
effect hebben. Moge God uw taak als
vlootpastoor zegenen. Leven onze
Jantjes! Je Bomans.'
In een bedankbrief reageert Alink als
volgt: 'Ik breng U tevens den dank
der R.K. Marine-mannen, die er over
in de wolken zijn zóó hoog, dat ze
binnenkort wel met een actie moeten
beginnen voor een luchtaalmoeze-
nier, doch hiervoor zullen ze moeten
uitzien naar een 'extra-priester-hoog-
vlieger'.
En voorts: 'Zoo juist zijn er eenige
marine-mannen bij me geweest, die
me zeiden dat ze U geschreven had
den over de rangkwestie. Hier hink
ik persoonlijk op twee gedachten.
Ik dacht dat ze me zelf liever zonder
uniform zouden zien. Dat blijk thans
echter onjuist. Zelf zou ik er eigenlijk
niet gaarne den geheelen dag mee
loopen, maar wat mijn optreden aan
boord betreft, geloof ik, dat een rang
mij heel wat moeilijkheden zou be
sparen.'
Op 27 mei 1921 meldt de Nieuwe
Heldersche Courant dat bij Konink
lijk Besluit de betrekking van vloot-
predikant en vlootaalmoezenier is in
gesteld. Hun rang is vergelijkbaar met
die van majoor van de Landmacht.
Hun dienstkleding is nagenoeg gelijk
aan het uniform van een kapitein-lui-
Het kamerlid mr. J.B. Bomans, hier met
zijn karakteristieke witte das, paradeert
soms in zijn legeruniform door de Tweede
Kamer om meer indruk te maken uit:
Katholieke Iïluistratie).
tenant ter zee. Het distinctief bestaat
uit een lauwertak met kruis.
De volgende dag vermeldt Alink in
zijn dagboek: 'Met matrozen mee
naar het Congres der R.K. Vak
beweging in Utrecht. Voor 't eerst
mijn uniform aan, en natuurlijk
veel bekijks hier aan 't station. Erg
vervelend! Mijn kleine nichtje Edi,
in Amsterdam, kijkt gek op en zegt:
'Heeroom van de Post. Krantjes in de
bus doen.' Kinderen zeggen de waar
heid, dus ik schijn er toch niet aristo
cratisch uit te zien.'
Op 30 mei: 'Terug naar Den Helder.
Gauw mijn clericale jas weer aan, en
hoed weer op. Dat bevalt me toch
beter. Ik heb hier in Helder te veel
bekijks naar mijn zin.'
Bij het 10-jarig bestaan van 'St.
Christophorus' zwaait Alink lof toe
aan Bomans: 'We durven gerust te
- ML- J -5-2 ...IIIj=IUU [JK1L Ji_l
'Katholieke Troelstra'
Veel bekijks
Garnizoenskerk
77