De Visbuurt
Inleiding
Hoe oud de Visbuurt is zal vermoe
delijk nooit precies kunnen worden
vastgesteld. De aanleg van de Linie
van de Nieuw(e)Stad (1810), de in
poldering van het Koegras (1817),
het graven van het Groot Noordhol-
landsch Kanaal(1819) en van het
Heldersch Kanaal (1823) waren
hoogstwaarschijnlijk de aanzet voor
de eerste bewoning in deze buurt.
J.J. Minneboo en M. Vermooten ko
men in hun boek De Visbuurt in Den
Helder (1810-2010) tot de conclusie
dat de geschiedenis van deze wijk
zeker een halve eeuw verder teruggaat
dan tot op heden werd aangenomen
Naar hun mening is het geen 150, maar
zeker 200 jaar geleden dat de eerste be
woner zich vestigde op dit "met bloed,
zweet en tranen" steeds meer bewoon
baar gemaakte, voormalig stukje wad.
Zij laten de geschiedenis van de Vis
buurt beginnen in 1810, het jaar waarin
de Linie van de Nieuw(e) Stad, i.e. van
het eerste' Nieuwstad', gereed kwam.
P.H. Ottervanger gaat in zijn boek 125
jaar Visbuurt 1860-1985 uit van 1860,
het stichtingsjaar van het 'weede'
Nieuwstad.
De eerste woonplekken in het ge
bied zijn al duidelijk te zien op een
kadasterkaart uit 1827. Het ging om
uiterst armzalige onderkomens langs
de huidige Bassingracht. De Helderse
schoolmeester D. Dekker heeft deze
bouwsels later beschreven in zijn
boek Ontwikkelingsgeschiedenis en
Beschrijving der Gemeente Helder.
Hoewel geschreven in 1875, toen die
bouwsels al lang waren afgebroken,
mogen we aannemen dat zijn be
schrijving correct is.
Een kadasterkaart uit 1841 geeft al een
ander beeld van de situatie. Toen was
de bebouwing veel meer geordend en
kwalitatief veel beter. Blijkbaar had Do
meinen aan verschillende personen het
recht van opstand (opstal) verleend.1
Al in het begin van de zeventiende
eeuw werd onderzocht of er aan het
Nieuwe Diep een veilige ligplaats voor
koopvaarders zou kunnen komen.
Het bestuur van Huisduinen kwam
als eerste met het voorstel voor zon
De kadastrale kaart uit 1827. De woonplekken binnen de Linie zijn duidelijk te zien (foto G. den Ouden).
4
1780-1810
'JUKt-r tm
;l> f arui-W H M X