De Visbuurt, een buurt met karakter
200 jaar Visbuurt, zo lang is het toch
ook nog weer niet geleden dat de
eerste bewoners van, wat toen het
"Strooien dorp" heette, zich hier ves
tigden. Er zijn heel wat plaatsen in
ons land, waar mensen veel en veel
eerder een vaste woonplaats vonden.
Maar wat oud mag heten gaat in Den
Helder nu eenmaal minder ver in de
geschiedenis terug. Dan is 200 jaar
Visbuurt al heel wat, gezien ook het
feit dat, wat ooit de "oude Helder"
was, niet meer bestaat sinds het op
last van de Duitse bezetter van de
aardbodem werd weggevaagd.
Toch zijn ook 200 jaar niet voldoende
om nog door één generatie overzien
te kunnen worden. Voor het begin
moeten we het hebben van gegevens
die anderen ons hebben nagelaten. Zelf
behoor ik waarschijnlijk al tot de mid
denmoot. Het eerste begin heb je niet
meegemaakt, maar je kunt je nog wel
het een en ander herinneren uit een tijd,
die ook al weer voorbij is. Er is inmid
dels al weer veel gesaneerd en oude
bekenden van vroeger zijn er niet meer.
Van de drie huizen waarin we gewoond
hebben is er een afgebroken. Twee staan
er nog, maar zijn ingrijpend verbouwd.
Wat voor deze huizen geldt, kan
ook van heel de Visbuurt gezegd
worden. Wat er nog staat is meestal
grondig onder handen genomen om
nog enigszins bij de tijd te blijven.
Ooit was sprake van totale sanering,
algehele afbraak, gevolgd door nieuw
bouw. Het zou de Visbuurt vergaan
zijn als de "ouwe Helder". Protesten
hiertegen hebben echter tot een ande
re aanpak geleid. Het stratenplan bleef
gehandhaafd en de buurt herkenbaar.
Wat architectuur betreft heeft de Vis
buurt nooit hoge ogen gegooid. Hoe
zou het ook gekund hebben met een
bevolking die bepaald niet kapitaal
krachtig was. De huizen waren over
het algemeen laag en elk plekje grond
werd benut om er iets neer te zetten.
Tussen de straten waren stegen en
via die stegen kwam je soms op een
pleintje. Zo was er het Mariniers
pleintje, waar 'tante Bape', alias 'tante
Coba', alias 'opoe Woort woonde met
als overbuurman 'Jan Kont'. 'Tante
Coba' was een zuster van 'opoe Bak
ker', die eveneens slechts door een
steegje te bereiken was. Tussen de
huizen Bassingracht 62 en 67 was
de toegang tot het huisje, waar zij en
haar man woonden, naast 'Bosie', die
iedereen ook kende. Ook kan ik me
nog de steeg herinneren, waar later de
speeltuin is aangelegd. Via deze steeg
met aansluitend de 'steeg van Buter'
kon je van de Visstraat in de Vijzel
straat komen.
Veel nieuwbouw was er in de Visbuurt
niet of het 'hofje van Former' zou
hiervoor door moeten gaan. Ook al
weer neergezet op een stukje grond,
dat met de bouw van enkele huizen
rendabel gemaakt moest worden.
Deze huizen staan er, in tegenstel-
Groenteboer Jan Bel (1905-1990) en zijn vrouw Geertje (Truus)
Bei-Lever (1900-1979) in 1951 voor hun winkel in de Visstraat
bij hun eerste vrachtwagen (foto: J.L. Bel).
De Visstraat circa 1970. Links (na de knik in de straat) de
voormalige winkel van groenteboer Bel op nummer 7, recht
tegenover de steeg naar het Marinierspleintje. Vooraan tussen
nummer 3 en 5 was een steegje met een rond boogje dat nog
steeds zichtbaar is (foto: J.L. Bel).
51
r—i i t IrJI MM It t