pen de ballast (zand) te leveren, die zij
nodig hadden voor hun terugreis naar
Noorwegen en elders. De zandleve-
ring was de aanleiding tot het koopen
van land in het Koegras, waar het
zand vandaan kwam dat door de bak
ker werd geleverd. Toen echter door
de opening van het Noordzeekanaal
de scheepvaart door Noordhollands
Kanaal werd stilgelegd, was daarmee
de ballastlevering afgeloopen en eisch-
te de exploitatie van het land grootere
aanpak."
Het zal duidelijk zijn dat de meester
bakker niet alleen brood leverde
aan de koopvaardijschepen, die in
de jaren 1840-1880 de haven van
Nieuwediep aandeden, maar ook
ballastzand van af te graven nollen
(binnenduintjes) in Het Koegras.
Het waren vooral houtschepen uit
Noorwegen, die meestal 'leeg' te
rugvoeren en vanwege de stabiliteit
van het zeilschip ballast nodig had
den. Toen na de opening van het
Noordzeekanaal in 1876 de scheep
vaart via de Helderse haven al snel
terugliep, kwam er een eind aan de
zandafgraving. Er staat in de krant
vervolgens wel wat erg simpel dat de
heer Verfaille aanvankelijk weinig
voelde voor exploitatie van de gron
den, "omdat dit zoo geheel buiten
zijn eigenlijke bedrijf viel." Erger was
dat het in die jaren helemaal niet zo
goed ging met de landbouw, men
Kaart van Anthonius Adriaensz Metius (1618).
sprak zelfs van de crisis van 1880.
Daar kwam voor Het Koegras nog bij
dat de grond zandig was en dat bete
kende in die jaren: weinig vruchtbaar.
Tevens was de waterhuishouding niet
bepaald ideaal.
"Vergelijkt men de prijzen van
1886/1887 met die in 1899 dan merkt
men dat waar in de tachtiger jaren de
prijzen tot op 1/3 of 1/4 terugliepen,
deze in 1899 reeds weer gestegen
waren." Aldus J.M.I. Saunders schrij-
Wegaanleg bij de Doggersvaart. In het midden in zwart pak met pet Jan Verfaille. Collectie Ton Slot.
55
