Herinneringen van Jan Post (1928),
telg uit een Urker vissersfamilie in Nieuwediep (1
In 1893 waren de grootouders Post
van het Zuiderzee eiland Urk naar
Den Helder verhuisd. Daar kwamen
ze terecht in een klein huisje op On
rust. Nog maar negen jaar oud moest
zoon Maarten (1888-1962) mee naar
zee op de botter van zijn vader. Een
hard bestaan maar het was voor
veel gewone' mensen een harde tijd.
Bovendien groeide Maarten op als
oudste zoon in een groot gezin. Tien
kinderen in totaal, waarvan er vier
vroegtijdig overleden.
De grootouders Post (en hun jong
ste dochter) zijn precies vijftig jaar
na hun verhuizing naar Den Helder
teruggegaan naar Urk. Dat was mid
denin de oorlog (1943). Den Helder
leed zwaar onder voortdurende bom
bardementen (in totaal 117) en op
Urk was het betrekkelijk veilig.
In 1913 besloten Maarten Post en
Lammie Bais (1893-1974), door om
standigheden gedwongen, te trouwen.
De situatie was voor beiden niet be
paald ideaal. Hun beider ouders, al
tegen hun verkering gekant, konden
dit huwelijk moeilijk accepteren en
stelden zich gereserveerd op. De fami
lies Post en Bais 'lagen elkaar niet zo'.
Dat zat 'm voornamelijk in de religie.
De familie Post was nog strenger in
de leer dan de familie Bais. Het echt
paar trok voorlopig in bij de ouders
van Maarten Post. Vader Post zei wel
tegen zoon Maarten 'dat zijn vrouw
dan wel voorlopig bij hun inwonen
kon, maar dat ze verder niet op hem
hoefden te rekenen'. En dan te beden
ken dat Maarten tot aan zijn huwelijk
voor twee kwartjes zakgeld in de week
voor zijn vader gevaren had!
Toen (in 1914) het eerste kind (zoon
Albert) geboren werd was het oorlog.
Nederland bleef neutraal, maar vader
Maarten moest wel 'onder dienst'.
Gelukkig werd hij in Den Helder
gelegerd als 'lampenist'. Hij moest de
gas- en olielampen aan boord van
het oorlogsschip waarop hij verbleef
verzorgen. Dit betekende overigens
wel dat hij een eigen inkomen kreeg.
Het jonge gezin kon een huisje huren
op de Achterbinnenhaven voor twee
kwartjes per week: beneden twee ka
mertjes, een klein keukentje en een
piepklein plaatsje (achteruit) met een
houten pleetje. Daarboven een zolder
met slaapkamertje. Onvoorstelbaar
dat in dit huisje tenslotte een gezin
woonde met elf kinderen.
Jan Post, geboren in 1928, was num
mer tien. Bij het groter worden van
de kinderen ging het echt niet langer
en werd er in het begin van 1930 ver
huisd naar de Hartenstraat: een oud
huis, maar wel groter'. Midden 1931
kon het gezin echter het pand Bin
nenhaven 101 huren van grootvader
Hendrik Bais, de vader van moeder
Trouwfoto van
Maarten Post
en Lammertje
Bais. Den Helder,
2 oktober 1913
(Beeldbank HHV).
52
