De schuitjesattractie, met op de achtergrond het monument op het Helden der Zeeplein.
Vanaf het midden van de 19e eeuw
stonden er ook attracties op het
Havenplein. Er liep toen een lang
kermislint tussen het Havenplein
en het Westplein (nu bekend als het
Helden der Zeeplein), het ging zelfs
nog door tot in de straten van Ouwe
Helder, zoals de Dijkstraat en Lan-
gestraat. Het was uitgegroeid tot een
grote kermis, voor alle rangen en
standen. Met veel muziek en de geur
van zoete wafels. De krant was ieder
jaar weer juichend over het feest met
teksten als: "We zitten er weer mid
denin, in de pretweek die eenmaal in
't jaar komt". De kermisexploitanten
konden niet achterblijven en plaats
ten hun advertenties. Voor de echte
liefhebbers waren er de gebruikelijke
attracties als de draaimolen, toen
mallemolen genoemd, die door een
paard in de rondte getrokken werd. Er
bestonden nog geen motoren dus alle
beweegbare attracties werden met de
hand of paardenkracht in beweging
gebracht. Dan waren er verschillende
wonderen te bezichtigen die we nu
alleen nog maar in dierentuinen of
musea zien. Wat te denken van de
opvoering van de beroemde avontu
ren van Jules Verne, uitgebeeld met
echte olifanten. Of de gemuilbande
beer die allerlei kunstjes moest uit
voeren. Op het Molenplein werd een
chimpansee tentoongesteld tussen
opgezette dieren waaronder drie go
rilla's, die de evolutieovergang naar de
mens moesten verklaren. Daarnaast
op het Molenplein een grote tent met
paardendressuur en een optreden
van honden en apen. Dan was er de
gezichtkundige met een uitgebreide
collectie brillen en het oesterrestau
rant met Helderse oesters. Ook ston
den er chique danstenten met orkest
en fraaie schouwburgtenten waarvan
er iedere kermis wel drie waren, zo
als op het Nieuwe kerkplein met een
toneelopvoering. Daar speelden voor
treffelijke toneelgezelschappen die
's winters in de grote schouwburgen
optraden, maar in de zomer langs de
kermissen trokken. En natuurlijk de
'salon des variétés'voorstellingen in de
schouwburgtent naast het oude raad
huis aan de Kerkgracht. Ja, en dan
was er nog het Helders uitgaansleven
waar veel georganiseerd werd. Zoals
het Casino met 'soiree dansant' aan de
Kanaalweg, of een concert in Tivoli
aan de Loodsgracht met een matinee
musical. Maar ook muziek en dans
in het Heldersch Veerhuis, of in het
Herenlogement, in de Lindeboom,
in Burgerlust, of in "Het Noordhol-
landsche koffijhuis aan het Westplein,
op een der beste standen van de
gemeente, met een benedenzaal inge
richt als salon des variétés, en boven
een ruim met gas verlichte koffij, dans
en gezelschapszaal". Dan de etablisse
menten van plezier met verleidelijke
dames. Of een van de Helderse cafés,
danslokalen of koffiehuizen. Want
overal was het gezellig met muziek of
een strijkje. Zelfs de winkelsluiting
was aangepast. De winkels mochten
van 's morgens 5 uur tot 's avonds 11
uur open zijn.
Gemeenteraad
Door de invloeden van de Eerste We
reldoorlog werd er in Nieuwediep van
1914 tot 1919 geen kermis gevierd.
In 1920 ijverde een aantal raadsle
den er voor om weer een kermis te
houden. Maar de gemeenteraad was
verdeeld. Dit kwam door de overlast
van het drankmisbruik tijdens de
kermis. De verkoop van sterke drank
was dan ook een heikel punt. Echter
het bedrag van circa 15.000 gulden
6.818) dat aan kermispacht in de
gemeentekas terecht zou komen was
wel aantrekkelijk. Nog een reden om
weer kermis te houden was dat grote
middenstanders hoge belastingen
moesten opbrengen. Zij zouden fi
nanciën mislopen als er geen kermis
was. Uiteindelijk kwamen er in 1920
twee raadsstemmingen. De eerste
stemming telde een meerderheid
voor het houden van de kermis, de
tweede stemming voor een drank
verbod tijdens de kermis haalde het
58
