volgde dezelfde oplei
dingen als zijn broer.
Zelf rijmde Henri later
in een familiefotoalbum:
[g H f g C4] p D S
-MTONI SKI KISKlÖSn IPflgëK
Als tweelingen 'in the
same boat'
werden Anton en ik pre
cies gelijk groot
maar ...na ons zeven
tiende jaar
gingen onze wegen com
pleet uit elkaar.
Terwijl Anton zijn mid
delbare akte 'te gelde'
maakte door veertig
jaar tekenleraar te zijn
aan dezelfde school (het
Kennemer Lyceum)
en al zijn vrije tijd be
steedde aan tekenen en
schilderen, gebruikte
Henri, meer bon-vivant,
zijn kennis en kunde an
ders. Ook hij maakte aquarellen voor
boekomslagen en illustreerde boeken
(o.a. Pietje Bell). Maar daarnaast ont
wierp hij affiches voor jaarbeurzen en
wereldtentoonstellingen, waarbij hij
als organisator ook een niet onbelang
rijke rol speelde. 'Vrolijk, luchtig werk
waaruit geloof in de toekomst sprak.
Ook illustreerde hij voor links geori-
enteerde organisaties en gaf daarmee
acties een herkenbaar gezicht'.
Henri trok zich het lot van minder
bedeelden aan. Hij raakte al in de
jaren twintig in de ban van het com
munisme, sloot zich aan bij de Com
munistische Partij Nederland en werd
tenslotte geheim agent voor de Sovjet-
Unie. Henri Pieck ontpopte zich zelfs
als een perfecte spion. Charmant,
'every inch a gentleman', slaagde hij er
zelfs in om Britse ambtenaren zover
De tweede, weerbestendige, koperen gedenkplaat
te krijgen dat ze hem codes gaven
waarmee geheime boodschappen
konden worden ontcijferd. Uiteraard
wist broer Anton hier allemaal niets
van. Pas na de dood van Henri op
12 januari 1972 in Den Haag hoorde
hij daarover van Henri's weduwe.
Pas toen begreep hij ook waarom hij
vrijwel bij elk (vakantie)bezoek aan
Groot-Brittannië moeilijkheden bij
de grens had ervaren: dezelfde achter
naam, dezelfde geboortedatum. Geen
wonder, dat de douane hem met zijn
broer verwarde.
De journalist Igor Cornelissen was de
eerste die over Henri als geheim agent
schreef (in 1987). Maar niemand kon
eigenlijk geloven dat zo'n vriendelijke
meneer zich voor het karretje van zo'n
verderfelijk regime had laten span
nen.
Cornelissen kon nog niet beschikken
over het omvangrijke Pieck-dossier
van de Britse contraspionagedienst.
De vijftig jaar die vereist zijn om der
gelijke dossiers in te zien waren nog
niet verstreken. Inmiddels is dat nu
wel het geval. Bovendien zijn na de
val van de Berlijnse Muur ook nog
tal van wetenschappelijke publicaties
verschenen waarin voorheen ontoe
gankelijke documentatie uit de Sov
jetarchieven is verwerkt. Uit dit alles
blijkt dat Henri Pieck een van de be
langrijkste spionnen van de Russische
geheime dienst in West-Europa was.
Dit alles - en nog veel meer - staat
uitvoerig in dit vlot geschreven boek
over de gebroeders Pieck te lezen.
Jan T. Bremer
47
