De Ruyter in 1907 met een groot feest
Den Helder herdacht
Herdenken is van alle tijden. Tot in
de vorige eeuw stond men vooral stil
bij roemruchte heldendaden en bij
overwinnaars die victorie hadden
behaald. Een van die herdenkingen
vond plaats in 1907. Toen gaf de vie
ring van de 300ste geboortedag van
vlootvoogd De Ruyter in Nieuwediep
aanleiding tot een groot feest. Zeehel
den waren in Den Helder niet onbe
kend. Hun schepen vertrokken bijna
altijd vanuit het Marsdiep. Maar De
Ruyter - en dat wist bijna iedereen
- had in 1665 te Nieuwediep de eed
van getrouwheid als opperbevelheb
ber van de vloot afgelegd. Het was
mede daarom dat marinestad Den
Helder al vroeg een zeeheldenkwar
tier kende en dat er bij raadsbesluit
van 26 juli 1899 een De Ruyterstraat
werd vernoemd. Kort maar krachtig
was hiervoor de toelichting: 'Michiel
Adriaansz. de Ruyter, Nederlands
grootste admiraal'.
In januari 1907 werd het landelijk
comité voor de herdenking van de
300ste geboortejaar van Michiel Adri-
aensz de Ruyter opgericht waarvan
de koningin beschermvrouw was. In
dezelfde maand werd in Den Helder
een plaatselijk comité voor een nati
onale De Ruyterhulde opgericht om
gelden in te zamelen voor een his
torische optocht. 'Wie zich de goed
geslaagde optochten herinnert van de
vorige Oranjefeesten, weet ook dat
in onze plaats bij algemene deelname
iets tot stand gebracht kan worden!',
aldus het comité. De reden van de
viering liet men uitvoerig in de plaat
selijke krant beschrijven: 'Nederland
bereidt zich voor om de gedenkdag
te vieren van admiraal Michiel Adri-
aensz. de Ruyter. Het geldt een man
wiens grote daden van beleid, moed,
en opoffering gevolgen hebben gehad,
waarvan elke Nederlander nog dage
lijks de vruchten plukt, namelijk onze
onafoankelijkheid. Onze gemeente
en haar omgeving hebben een grote
rol gespeeld in De Ruyters leven. Hier
stapte hij aan wal nadat hij, terugge
keerd van zijn meest gevaarlijke tocht
naar Afrika en Amerika, benoemd
was tot opperbevelhebber van de
vloot, om dadelijk daarop het bevel te
aanvaarden over de vloot die buiten
wachtte, om daarmede onze heiligste
rechten te verdedigen. In het zicht
van Huisduinen werd zijn beroemdste
overwinning bevochten. Plaatsgeno
ten, namens het plaatselijk comité
voor een nationale De Ruyterhulde,
is dit de eerste maal dat wij ons tot u
richten. Dat onze laatste beden om
steun ook u mogen vinden'. Hierop
werd enthousiast gereageerd. In maart
kwam het plaatselijk comité voor het
eerst bijeen in de bovenzaal van café
Central, een befaamd grand café aan
de Kanaalweg. En die avond zegden
een groot aantal verenigingen hun
medewerking toe voor een feest.
De voorbereiding kon beginnen. Het
hoogtepunt moest de historische
optocht worden die de komst en de
beëdiging van De Ruyter op de rede
van Texel, op 16 augustus 1665, moest
uitbeelden. Den Helder leefde mee
en verenigingen brachten ideeën aan.
Zoals de marine onderofficiersvereni
ging die voorstelde om, in navolging
van de Van Speykmast vóór het KIM,
een mast voor De Ruyter in de dui
nen te plaatsen, waaraan op elke 21e
augustus, de gedenkdag van de Slag
bij Kijkduin, de oranjevaan moest
wapperen. In die periode bleek ook
hoe het buitenland de Nederlandse
vlootvoogd eerde. In de Frankfurter
Zeitung stond een feuilleton aan De
Ruyter gewijd en er kwamen voor het
landelijk comité financiële bijdragen
binnen uit Denemarken en Duitsland.
De Helderse De Ruyterstraat in circa het jaar 1900.
76