Salomon van Till moet zich gevoeld
hebben als Mozes tijdens de strijd te
gen de volksstam van de Amelekieten,
zoals de oude Statenbijbel verhaalt:
Mose, Aaron ende Hur klommen op de
hoochte des heuvels. Ende het geschied
de terwijle Mose sijne hant ophief, so
was Israël de sterckste, maer terwijle
hij sijne hant nederliet, so was Amelek
de sterckste. Doch Mose handen wer
den swaer. Daerom namen sij eenen
steen ende leyden sijne handen deen
op dese, dander op d'andere zijde. Also
waren sijne handen gewisse, totdat de
sonne onderginck. Also dat Josua den
Amelek ende sijn volck krenckte door
de scherpte des sweert (Exodus 17:10
13).
De vergelijking met het oude Israël
was een geliefd thema in de gerefor
meerd getinte geschiedbeoefening.
Nog in 1897 rijmelde - het woord is
van hemzelf - J. A. Wormser: 'Heft
Neerland... aan Kijkduinsgolven-
strand, naar Mozes' voorbeeld tot
d'Almacht hart en hand'.9
Ook elders in Holland werd om de
hulp van God gesmeekt:
'Op het luiden der klokken liepen de
kerken en de vergaderplaatsen van
alle gezintheden vol, en veele dui
zenden van menschen smeekten.
om genade bijstandt en verlossing
ten goede des vaderlandts. met zoo
groot een beweegnis der gemoeden
en vuurigheit van geest, als men daar
noch nooit in eenigen noodt onder
d'ingezeetenen had bespeurt. Want
elk hieldt dat aan deezen slagh het
gantsche Vaderlandt hing..'.10
'De schrikkelijkheid van een oorlog
ter zee'
De strijd ter zee voor de kust van
Huisduinen was vreselijk om aan te
zien: 'De gansche zee stond in vuur en
vlam, die door den dikke rook, gelijk
bliksemstralen uit eene donkere lucht,
uitbarstten. Elk verging het hooren en
zien door de duisterheid des buskruid-
damps en door de donderslagen van
zoo veel duizenden stukken geschuts en
het balderen van zoo groote menigte
musketten als er gedurig vuur gaven.
Hier vertoonde zich de schrikkelijkheid
van den oorlog ter zee aan alle kanten.
De kogels, bouten, schroot en splinters
vlogen van alle zijden met een ijselijk
gekraak en geknars van al wat getrof
fen werd. De zee werd met ligchamen
bezaaid. Sommigen moesten door het
scherp, anderen door splinters, anderen
door het vuur, anderen in het water
sterven. 't Gekrijt en 't gejammer der
gekwetsten en stervenden vervulde
verscheidene schepen Aldus J.C. de
Jonge.11
Over het aantal slachtoffers is deze
auteur nogal vaag. Hij schrijft alleen
maar dat de vijand grote verliezen
geleden heeft 'het getal hunner dooden
en gekwetsten, door eenigen op 2000
berekend, veel aanzienlijker dan dat
der Nederlanders'.
De maritiem historicus R.B.
Prud'homme van Reine houdt het
op 'enkele duizenden', maar voegt er
direct aan toe dat precieze aantallen
niet bekend zijn. Wel vermeldt hij
nog: onder de doden viel een aantal
hoge, ervaren zeeofficieren te betreu
ren: aan de Engelse kant admiraal
Spragge, aan Nederlandse zijde de
vice-admiraals Sweers en De Liefde.
Onder de gesneuvelden was ook een
drietal kapiteins, waaronder Jan van
71
Huisduinen, 18e eeuw. Omgeving van de Hervormde kerk (Gemeentearchief Huisduinen-Den Helder).
