David Vlugh
'Enkhuiser heldt'
Dit is VLUGH, d' Enkhuiser heldt, die Harwits aen derst randen,
Die Karels oorlogsvloot by Chattam helpt verbranden.
De vlam en rook van 't vuur, daer Hollandt vrêe door wint,
De rechte hoogsels syn en diepsels van syn print.
De staele ketting, die hy los brak en deê sinken,
Gaf hem de goude die gy op syn borst siet blinken.
Soo krygt de deucht haer loon. Dus eert een vrye staet
De Kettingbrekers van het tweede Damiaet.1
Gerard Brandt de Vader
David Vlugh is geboren in een schip-
persgezin. Evenals Michiel Adriaensz
de Ruyter heeft hij 'van jongsop de
zee bebout'. Na jarenlang te hebben
gevaren als schipper ter koopvaar
dij, werd hij in 1665 aangesteld als
kapitein bij de admiraliteit van het
Noorderkwartier. Hij heeft onder De
Ruyter gestreden in de Tweede en
de Derde Engelse Oorlog en werd in
1666 bevorderd tot schout-bij-nacht.
De tocht naar Chatham in 1667
vormde het hoogtepunt in zijn korte
carrière bij de marine. David Vlugh
sneuvelde in juni 1673 in de slag bij
Schooneveld.
Archiefonderzoek heeft een einde ge
maakt aan de al jaar en dag bestaande
twijfel rond geboorteplaats- en jaar
van David Vlugh. Tot op heden is
men er vanuit gegaan dat de wieg van
deze burger van Enkhuizen, schout
bij-nacht van het Noorderkwartier, in
deze stad heeft gestaan. Hij zou daar
rond 1611 ter wereld zijn gekomen.2
Het eerste deel van de veronderstel
ling is juist, het tweede niet. Vlugh is
inderdaad in de Haringstad geboren.
Alleen niet rond 1611, maar in 1623
en op 26 september van dat jaar ge-
doopt.3
David Vlugh was het tweede kind
van Albert Thomasz (f1656) en
Geertien Jansdr (f1657). Vader was
(groot)schipper van beroep, moeder
was huisvrouw.4 Het paar was op 20
april 1618 in ondertrouw gegaan. Ze
woonden allebei in Enkhuizen, de
bruid op die Oosterhaven', de bruide
gom 'in tiarck smidtssteygertien'.5
Het gezin telde vijf kinderen. Het
oudste werd gedoopt op 20 oktober
1619 en werd Thomas genoemd,
blijkbaar naar zijn grootvader.6 David
was het tweede kind. Na hem kwam
een meisje, Engeltje, die ten doop
werd gehouden op 12 oktober 1625.
Na haar kwamen nog twee jongens,
Andries en Bartel, respectievelijk
gedoopt op 25 januari 1628 en 23
december 1629.7
Het gezin van Albert Thomasz be
woonde een huis 'staende aende Oost
zijde van de Suyder (lage) havendijk'.8
De kinderen-Thomasz zijn dus op
gegroeid in de schaduw van de Zui-
derkerk, vlakbij de havens. Ze zullen
daar vaak hebben rondgehangen en
van jongs af aan met de zee en alles
De vroege jaren van David Vlugh
Plattegrond van Enkhuizen, 1646. Uitgegeven door Caspar Merian (Westfries
Museum, Hoorn).
1" \C'K 111 !1 •s' IA
1 Buyit Haiten
2 d Ófte mankt
j AdmiraJtteyt
4. t 'Gtet huys
r s Parte mei kerk.
6\ ('Stalt kurs
7. Stats hernera
6. i'Hooft -
p.S. G ommtr> kerk.
)ot'Suyder cloosler-
jf.Beruocten clooster.
1ZMonicken doojter.
44