In memoriam Piet van Oosterum (1914-2006)
kunstschilder
Jeugd en opleiding
Op 21 september overleed Petrus Paulus van Oosterum,
de nestor van de kunstschilders in Den Helder. Hij werd
92 jaar oud.
Piet van Oosterum was geen geboren en getogen Jutter.
Zijn wieg stond in die andere havenstad, in Rotterdam,
waar hij op 31 januari 1914 het levenslicht aanschouwde.
Daar groeide hij niet op in een kunstenaarsmilieu. Al
lebei zijn ouders waren ondernemer. Zijn vader, Gerard
van Oosterum, was loodgieter met een eigen bedrijf en
zijn moeder, Maria Margaretha de Blok, had een hoeden-
atelier. In het gezin was echter beslist sprake van aanleg
op artistiek gebied. Die kwam van moederskant. Piet de
Blok, een jongere broer van Maria Margaretha, had aanleg
voor schilderen, ging met een beurs van de parochie van
de rooms-katholieke kerk waartoe hij behoorde naar de
kunstacademie en werd kunstschilder. Piet van Oosterum
heeft deze oom, naar wie hij is genoemd, nooit gekend.
De Van Oosterums hadden ook aanleg voor muziek. Ze
konden behoorlijk zingen, kregen allemaal pianoles en
hadden gevoel voor acteren. Wally, de oudste zuster van
Piet van Oosterum, heeft zelfs muziek gestudeerd, on
der andere in Milaan, aan de Scala en was een gevierd
operazangeres. Piet van Oosterum zong zelf ook graag.
Daarnaast acteerde en regisseerde hij, werd lid van de
toneelclub van de MOOC en was een verdienstelijk ac
cordeonist. Hij had een voorkeur voor populair-klassieke
muziek. In het begin van de vijftiger jaren van de vorige
eeuw vormde hij samen met W. Klinge het Helderse zang
duo "De Zingende Trekkers".
Zijn aanleg voor sport kwam van de kant van zijn vader, die
in zijn tijd een van de beste schermers van Nederland was.
Na de lagere school en de MULO ging Piet van Oosterum
een werken bij zijn vader.
Bij de Marine
Op zijn twintigste werd Piet van Oosterum opgeroepen
voor de militaire dienst en als milicien schrijver geplaatst
bij de Koninklijke Marine. Hij werd, gezien zijn ach
tergrond, aangesteld als stoker 2e klas, als olieman. De
diensttijd bij de Marine was hem zo goed bevallen en het
loodgietersvak zo slecht, dat hij besloot te blijven. Dat was
tegen de zin van zijn vader, die wilde dat hij terugkwam
om uiteindelijk het loodgietersbedrijf over te nemen. Piet
van Oosterum heeft het zestien jaar bij de Koninklijke
Marine volgehouden.
Hij heeft eerst enkele reizen met Z-boten (jagers) naar
Nederlands-Indië gemaakt, waar hij drie jaar heeft doorge
bracht. Na zijn terugkeer uit de Oost leerde hij het Helder
se meisje Foekje Slot kennen, met wie hij in 1938 trouwde.
Dit huwelijk heeft bijna 60 jaar standgehouden en eindigde
in 1995, met het overlijden van zijn vrouw.
Piet van Oosterum werd al snel bij de Onderzeedienst ge
plaatst. In de meidagen van 1940 was hij als korporaal machi
nist in Rotterdam betrokken bij de afbouw van de O 23. Het
lukte de vijftien man aan boord de boot uit handen van de
Duitsers te houden en uit te wijken naar Engeland. Daar werd
hij verder werd afgebouwd. De uitvalsbasis van de O 23 werd
het Schotse Dundee. Van daaruit heeft Piet van Oosterum
verschillende patrouilles gevaren voor de Noorse kust. Daar-
155
