Boekbespreking
HetleA/entlogboeJo van/
Koelof Borbcfa,
e&vujorufêAV u£t Ven/ H elder
Het levenslogboek van Roelof Borsch, een
jongen uit Den Helder Uitgave: Scribo
Mare/Spiegel der Zeilvaart Postbus
1040. 1000BA Amsterdam. B ewerking:
Elly Meyn, 2005, prijs 12,50
Het fraai uitgegeven oblong
(langwerpig) boekje -in- ringband
telt slechts 43 pagina's, enkele fraaie
illustraties (van Willem Eerland)
en een foto van Roelof Borsch (geb.
1858 te Den Helder) en zijn vrouw.
Het boekje bevat het levensverhaal
van een Helderse jongen uit de tijd
van de zeilvaart (deel I) en later als
tuiger en cargadoor. Het verhaal is
door Roelof Borsch genoteerd toen
hij bijna tachtig jaar oud was (1937).
Waaruit de bewerking precies bestaat
wordt niet verteld. Waarschijnlijk is er
weinig aan het verhaal veranderd, want
een enkele duidelijke vergissing van
de schrijver is gewoon blijven staan.
Vervelender is dat enkele zaken die toch
wel toegelicht hadden mogen worden,
niet nader worden verklaard. Zo weet
ik werkelijk niet wat 'ik zal je bemiegen'
betekent. Ook vraag ik me af wie de
uitdrukking 'de duivel op de uiterton
zien zitten' nog kent (en begrijpt). Voor
nadere toelichtingen over de diverse
zeilschepen waarop Borsch gevaren
heeft, wordt verwezen naar een bijlage.
Als elfjarige naar zee
Roelof Borsch ging toen hij elf jaar
oud was al naar zee. Dat viel niet altijd
mee: 'Wij aten en sliepen voor in het
volkslogies. Wij hadden echter wel last
van ratten die via de steven aan boord
kwamen. Als wij gegeten hadden en
de pannen en borden met een restje
erin wegzetten, vraten de ratten alles
leeg. De ratten kwamen zelfs in onze
slaapplaatsen en kropen in onze bedden.
Het werd echt te erg. Toen de bootsman
van boord stapte mocht ik van de
kapitein in de kajuit eten en slapen.
Dat ging een tijdje goed, maar toen de
ratten op het voorschip niks meer te
vreten hadden, kwamen ze bij me in de
kajuit. Zelfs de kat kon niet tegen ze
op. Op een goede ochtend lagen zijn
resten op de grond.' De eerste reizen
waren naar enkele Oostzeelanden en
Groot-Brittannië, maar als zestienjarige
monsterde hij (met een jongere broer)
aan op een schip naar Amerika. Hij
beleeft spannende avonturen (haaien,
kaaimannen, een windhoos), helaas is
Borsch niet wat je noemt een geboren
verteller. Het wordt allemaal nogal
summier meegedeeld. Heel aardig echter
zijn sommige waarnemingen, zoals die
bij het laden van hun schip 'in volle
zee'. Hoe er geladen werd, waar precies
en waarom wordt helaas niet vermeld.
Scribo Mare/Spiegel der Zeilvaart
149