worden opgelegd aan mensen
die hun brood met blote handen
moeten verdienen.
In de ambtelijke top bleef het on
rustig. De nieuwe gemeentesecreta
ris Jan van der Mark bleef nog geen
jaar in functie. Hij werd, na een
afscheid voor de rechter, opgevolgd
door de heer Guus van den Berg.
Intussen bleef de gemeenteraad
regelmatig in de vorm van moties
aandringen op beëindiging van de
inzet van interim managers.
Eind 2004 werd gedemonstreerd
hoe een strategische woningbouw
locatie bij handomdraai veranderde
in een uniek natuurgebied. Het
terrein tussen het NS-station Zuid
en Nieuw-Den Helder zuidoost zou
worden ontwikkeld als woonwijk.
Terwijl het college in 2002 met de
grondeigenaar in onderhandeling
was, klopte plotsklaps de Helderse
Bouw Kombinatie op de deur: zij
had de grond gekocht door nog
boven het bod van de gemeente
te gaan zitten. Uiteindelijk ligt
hier de kern van de mislukking.
Deze uitgangssituatie en volgende
(markt)ontwikkelingen maakten
dat bij dit project alleen verliezers
zouden zijn. Met één uitzondering,
nl. stichting "De Nollen". Deze
stichting streed vanaf het begin
tegen woningbouw op deze locatie.
Daarmee zou het unieke project
van kunstenaar Ruud van de Wint,
dat kunst en natuur integreerde,
afgesneden worden van zijn ruim
telijke context.
Zelden bleek zoveel liefde voor de
natuur, en tevredenheid alom bij
stichting "De Nollen", "Landschap
Noord-Holland", de tuinders,
de motorclub "Roadrunner", de
raadsleden en, niet te vergeten, de
"HBK".
Ja, en zo gaat dat, de raad beschikte
door deze actie plotseling over
geld voor nieuw beleid, omdat al
gereserveerde bedragen voor de
ontwikkeling van dit woongebied
nu vrij vielen. Overigens moesten
nog wel enkele tonnen aangevuld
worden, maar daarvoor stond de
provincie garant.
Het ene probleem is nog niet
opgelost of het andere dient
zich aan. Voortdurend werd
Den Helder herinnerd aan haar
status van Marinestad. Sinds de
eerste bezuinigingen bij Defensie
beginjaren 80, onder de naam
"Bestek 81", zat de schrik er wel
in. Ondanks dappere beloften
in verkiezingscampagnes werd
de Koninklijke Marine in de
daarop volgende regeerakkoorden
keer op keer getroffen door
afslankingsoperaties. De in 2004
aangekondigde bezuinigingen
kwamen aan als een mokerslag.
De vloot werd verder ingekrompen
en het bataljon Mariniers, dat
"Den Haag" een aantal keren had
toegezegd, zou een bataljonnetje
worden. De compensatie bleek
de spreekwoordelijke druppel op
een gloeiende plaat. Vriend en
vijand werd duidelijk dat een glas
champagne niet mag verhelen
dat de Helderse bestuurders
weinig kaas hadden gegeten van
lobbyen, laat staan politieke druk
uitoefenen. "Den Haag" zou wel
eens boos kunnen worden
Zo gebeurde het dat de stationering
en het onderhoud van een
nieuw standaardtype helikopter
grotendeels plaats ging vinden
in Gilze-Rijen. Minister Kamp
was niet bereid een in de Tweede
Kamer breed gedragen motie uit te
voeren. Zo verdween een geweldige
mogelijkheid voor compensatie
als sneeuw voor de zon. Succes,
maar ook verlies maakt blind:
de minister was wel bereid een
motie van de WD en het CDA uit
te voeren. Die behelsde de verkoop
van een aantal fregatten, opdat de
werf De Schelde verzekerd bleef
van een orderportefeuille. De
Marine kreeg voor die fregatten
kleine vaartuigen, geschikt
voor de kustwateren, in het
vooruitzicht gesteld, en daarmee
is de Koninklijke Marine nagenoeg
onopgemerkt en onuitgesproken
opgegaan in de Landmacht. En
niemand sprak nogmaals de
historische woorden van Van Speyk:
"Dan liever de lucht in!"
Vanaf de zomer van 2004
werkte een stuurgroep aan het
verbeterprogramma "Tops uit
Spot aan!", voortgekomen uit het
rapport van professor Tops, "Den
Helder: doe normaal!"
Hoewel de professor de sleutel tot
verbetering bij het college legde,
waren vrijwel alle acties gericht
op de gemeenteraad. In september
2004 bracht de raad een werkbe
zoek aan de gemeente Almere.
Daar organiseert men een politieke
markt. Wekelijks komen de raads
leden bijeen. Het besluitvormings
proces was in drieën geknipt: de
technische voorbereiding in twee
keer drie parallelle sessies (zittin
gen), zo nodig een raadsdebat en
tenslotte besluitvorming door de
gemeenteraad.
Deze werkwijze is ook interessant
voor de inwoners. De invoering
van een politieke markt in Den
Helder, hier genoemd het Politiek
Plaza (plaza is de onofficiële naam
van de bezoekersruimte in het
stadhuis), werd het speerpunt in
het verbetertraject.
Het functioneren van het college
moest ook verbeteren. Daarom
werd een bureau ingeschakeld
dat de afzonderlijke leden een
personal coach bezorgde. Ook zou
het de hangdossiers - bestuurlijke
vraagstukken die maar niet
afgerond worden - opruimen,
zoals De Nollen
Verbeter- en veranderingsprocessen
beperkten het op de inwoners
gericht zijn wel, maar, zoals dat
heet, "tijdens de verbouwing gaat
de verkoop gewoon door!"
Raadsleden stelden zich natuurlijk
niet alleen kritisch op, maar
ook constructief, namen op veel
onderwerpen het initiatief. Zo werd
bijvoorbeeld een kader gesteld voor
67
