Historisch besluit voor toekomst Den Helder
De stedenbouwkundige Wieger Bruin maakte na de oorlog
geschiedenis met zijn Centrumplan. Of Stefan Call (links) met
zijn stadshartplan in Bruins voetsporen treedt, zal de toekomst
uitmaken. Rechts van Call staat Jan Roelf Sikkens van het
gemeentelijk Bureau stadshart
De vernieuwing van de Helderse
binnenstad heeft voor honderd
procent te maken met de geschie
denis van Nieuwediep als zeeha
ven. Deze historie is letterlijk tast
baar gemaakt met het restaureren
van de oude rijkswerf Willemsoord.
Wie er nog niet is geweest, moet er
snel eens een kijkje nemen, want
het resultaat van de herbouw mag
gezien worden. Van een verlaten en
vervallen industrieel complex is fei
telijk een nieuw stadsdeel gemaakt.
Nu wil het geval, dat het herboren
Willemsoord aan de binnenstad
van Den Helder grenst. En die
is op zijn zachtst gezegd oud en
versleten. Het stadscentrum sluit
ruimtelijk bezien ook niet goed aan
op het nieuwe Willemsoord, alleen
al door de drukke verkeersweg
naar Texel die de twee scheidt.
Het ligt dan ook voor de hand
het stadshart te vernieuwen en
tegelijk een aansluiting te geven
op het nieuwe stadsdeel. Deze 1
1 2-gedachte ligt aan de basis
van de Structuurvisie Stadshart.
De stedenbouwkundige Stefan Gall
tekende ervoor.
Heel wat water stroomde door
het Marsdiep voordat het
structuurplan een feit was. Maar
donderdag 15 september 2005
ging de overgrote meerderheid
van de Helderse gemeenteraad dan
toch akkoord met de visie van de
stedenbouwkundige Stefan Gall.
Lang niet alles wat hij voorstelde
kreeg de zegen, maar dit doet niets
af aan het feit dat de marinestad
een uitdagende leidraad heeft voor
de toekomst van de binnenstad.
In de visie van Gall is het
nadrukkelijk de bedoeling
Nieuwediep zichtbaar te verbinden
met zijn historische wortels: zee,
dijk en haven. Stel, je staat in
2020 op het Julianaplein - dus
midden in de stad - dan moetje
vandaar uit een duidelijke en
aantrekkelijke route kunnen
afleggen naar de zeedijk. Daarnaast
is er ook een aantrekkelijke lijn
vanaf het Julianaplein via de
Beatrixstraat naar de haven. Vanaf
die locatie moetje vervolgens
over Willemsoord weer naar de
dijk kunnen gaan. Zo vormen
de verschillende routes als het
ware een historische driehoek. In
die driehoek moet een levendig
stadshart gaan kloppen. Een
Helderse binnenstad waarin je
prettig kan winkelen, gezellig kan
uitgaan en waar het comfortabel
wonen is.
Prikkelend
Een historische driehoek en de
moderne eigentijdse invulling
ervan. Dit waren de uitgangspunten
waarop de stedenbouwkundige
Stefan Gall en het gemeentelijke
Bureau Stadshart voortborduurden.
In juni 2004 presenteerde Gall een
voorontwerp dat menig oor deed
klapperen. Gall schetste een weidse
toekomstvisie met wonen aan de
Buitenhaven, wonen in stadstorens
met uitzicht op zee, met een
gracht in de Beatrixstraat, nieuwe
winkelgebieden, uitgaanspleinen,
een stadspark en wat al niet meer.
Kortom, Gall zette een prikkelende
visie neer.
En prikkelen deed-ie, want er kwa
men zo'n tachtig reacties op binnen
op het stadhuis. Particulieren, be-
wonersgroepen, ondernemers, wo
ningbouwcorporaties, de marine en
andere instellingen lieten hun licht
schijnen over het voorontwerp. Een
aantal ervan werd overgenomen,
zoals wonen aan de dijk. Maar Ste
fan Gall hield de meeste van zijn
tot de verbeelding sprekende voor
stellen overeind.
Het laatste woord was aan de
gemeenteraad en die besloot er in
september 2005 over. De basisopzet
van Gall - de driehoek van wonen,
winkelen en uitgaan - kreeg
het groene licht. Maar tegelijk
sneuvelden heel wat onderdelen
als onhaalbaar, ongewenst of
onbetaalbaar. Zo komt er geen
gracht in de Beatrixstraat, geen
torenhoog woongebouw dat de
watertoren in de schaduw zet en
blijft de schouwburg staan waar hij
staat. Ook de woonbuurten rondom
het stadshart blijven ongemoeid.
Hetzelfde geldt voor wat over
is van de ooit zo statige Prins
Hendriklaan. Verder is wonen aan
de Buitenhaven van de baan.
Nu besloten is over de
structuurvisie kan de spade
de grond in, zou je zeggen. Zo
eenvoudig ligt het nu ook weer
niet, want heel wat voorbereidende
stappen volgen nog. Zo komen er
afzonderlijke masterplannen voor
locaties binnen de stadsdriehoek.
Daarnaast moeten allerlei
bestemmingsplannen gewijzigd
worden.
Ruud Claessen