Herdenken
Ter nagedachtenis aan
de Joodse inwoners van Den Helder
die in de oorlog 1940 - 1945
zijn weggevoerd en vermoord,
vanwege hun Joods zijn.
•n '3 's 'J 'n
Moge hun zielen gebundeld zijn.
in de bundel dee leven»
Op woensdag 13 april 2005 vond
op de Joodse begraafplaats te
Huisduinen de onthulling plaats
van een gedenkplaat aan de gevel
van het methaarhuis (reinigings
huis). Een gedenkplaat ter herin
nering aan de 256 in de Tweede
Wereldoorlog (i940-'45) omgeko
men joodse stadgenoten. Wethou
der Eljo Vos noemde hun namen,
één voor één. Hoofdrabbijn Binyo-
min Jacobs, sprak de volgende her
denkingsrede uit:
Aan mij om te herdenken. Maar
wat is herdenken? Is dat louter
terugblikken? De geschiedenis niet
vergeten? Of moeten we iets halen
uit die geschiedenis, er iets van leren?
Voor het nu en dus voor onszelf? Of
voor de toekomst en dus voor onze
kinderen? Wat toen geschiedde was
dus toch nog zinvol, want we leren er
van? Maar degraderen en misbruiken
wij dan niet de gruwelijke waanzin
tot een educatief project?
Wij staan hier bij elkander
met smart kijken wij naar elkaar.
Wat afschuwelijk hebben zij geleden
het onvoorstelbare bleek pijnlijk waar.
Vermoord, vernederd en vertrapt
de beelden spreken voor zich alleen.
Twee honderd zes en vijftig levens
het kwaad was meedogenloos gemeen.
Het is al 60 jaar geleden
dat Nederland werd bevrijd.
Maar zij die het overleefden
voor hen eindigde nooit de strijd.
Voor ons is er sprake van bevrijding
wij van na die afschuwelijke tijd.
Maar ook zij die bevrijd werden bleven
getekend voor het leven
slachtoffer van eeuwige haat en nijd.
De onthulling van de gedenksteen door
Hoofdrabbijn B. Jacobs en Noa Coltof.
Waarom zijn wij nu bijeen gekomen
wat is ons doel.
Is het een kwestie van de joden van
Den Helder gedenken
of is het voor ons eigen gevoel.
Wat willen wij bereiken
wat is de zin van ons zijn hier.
Alleen maar denken aan hun namen
nog steeds staat de poort van de hel op
een kier.
Want wat toen geschiedde
herhaalde zich ook gisteren, morgen
en nu.
Mensen slachten af elkander
het beest mens is nog steeds even cru.
En daarom is het zo essentieel
dat wij blijven blikken naar het toen.
En stilstaan bij het verleden
want het mag zich nimmer overdoen.
Maar terwijl ik u dit vertel
gebeurt het op te vele plaatsen alweer.
Mensen gaan de fout in
telkens weer en keer op keer.
Allen waren gewone mensen
als u en ik, vol met gevoel.
Zij hebben en hadden recht op leven
ook hun leven had een doel.
Allen werden zij vervolgd
gewone burgers van Den Helder zij
waren jood
zij waren wel en niet bijzonder
maar moesten het bekopen met de
dood.
Wie heeft hen nog gekend
het einde komt er aan.
De enkelen die hen nog zagen
verdwijnen binnenkort van dit aardse
bestaan.
Maar wij zullen niet vergeten
in onze armen wij drukken
De joden van Den Helder
die we uit ons midden lieten rukken.
Wij willen hen gedenken
en spreken een gebed uit.
Voor de rust van hunne zielen
het gebed voor de doden tot besluit.
Maar ik wil hier blijven komen
al sta ik hier alleen.
Ik wil nooit vergeten wat hier
geschiedde
en bevestig dit: ameen.
Na deze rede werd een gebed
uitgesproken voor de zielenrust van
de joodse inwoners van de stad die
ver van hun Den Helder werden
vermoord.
Daarna vond de onthulling plaats in
aanwezigheid van nabestaanden en
vrienden.
93
