78
Heroprichting en definitieve ophef
fing van de schutterij
In 1815 werden ook de schutterijen
heropgericht. In kleine
gemeenschappen zouden de
schutterijen 'in ruste' zijn, d.w.z.
alleen op papier bestaan. In grotere
kwamen 'actieve' schutterijen,
die daadwerkelijk bewapend en
geoefend zouden worden. Zij
zouden een taak krijgen bij de
handhaving van de orde. In tijden
van nood konden beide vormen van
de schutterij worden gemobiliseerd
en toegevoegd aan de legerreserve.
En in het Europese revolutiejaar
1830 was de nood hoog! In Parijs
klonk opnieuw de Marseillaise en
werd weer een koning afgezet. In
Brussel vormde een voorstelling
van de opera La muette de Portici
de aanleiding voor de Belgen om
in opstand te komen tegen het
Verenigd Koninkrijk van Willem
I. De zaak liep zo uit de hand, dat
er zelfs gevreesd werd voor een
Belgische aanval op Nederland.
Om ons land te verdedigen riep
de koning de Nederlanders in een
proclamatie te wapen:
"De Grondwet schrijft, in
omstandigheden gelijk die waarin
wij thans zijn geplaatst, het dragen
der wapenen voor als eene der
eerste plichten van alle ingezetenen
van het Rijk. Dit voorschrift komt
met uwe wenschen overeen;
Welaan! TE WAPEN op de
dringende bede van uwen Vorst.
Te Wapen voor de zaak van orde en
regt! Te Wapen, onder ootmoedig
opzien tot den almachtigen God, die
Nederland en Oranje zoo dikwerf
uit de grootste gevaren heeft
gered.", aldus de proclamatie van
Willem I van 5 oktober 1830.
Het enthousiasme, met name onder
de studenten, was aanvankelijk
groot, maar tenslotte meldde zich
maar een kleine groep vrijwilligers.
Dus mobiliseerde Willem I niet
alleen de Staande Armee en de
Nationale Militie, maar ook de
schutterijen. Dat laatste zorgde voor
nogal wat beroering. In bepaalde
streken moesten er zelfs reguliere
troepen aan te pas komen om
onwillige schutters in te lijven.
Tijdens de Tiendaagse veldtocht
(van 2-12 augustus 1831), telde het
leger zo'n 38.000 man, waarvan
14.000 uit de schutterij. De afloop
kennen we. De Belgische troepen
waren niet opgewassen tegen
de onze en werden bij Hasselt
en Leuven verslagen. De Belgen
werden gered door de interventie
van de grote mogendheden. Een
Frans leger rukte België binnen en
ter voorkoming van een botsing
trokken de Nederlandse troepen
zich terug. België werd in 1839
onafhankelijk.
De schutterijen werden in 1901
definitief opgeheven.6
Een revolutie die voorbijging
Op de ne van de ne van 1918 's
ochtends om 11.00 uur maakte
een wapenstilstand een eind aan
De overwinning
van de Neder
landse troepen bij
Leuven tijdens de
Tiendaagse Veld
tocht (12 augustus
1831).
