Boekaankondiging Een eerlijk zeemansgraf Onder deze titel zal op 15 oktober a.s. het boek van J.T.Bremer en L.R. Deugd gepresenteerd worden in het Reddingmuseum "Dorus Rijkers". In het 184 pagina's tel lende boek zijn plm.100 foto's en afbeeldingen opgenomen. Het zal verschijnen als nr.17 in de Helderse Historische Reeks. Het voorwoord van 'Een eerlijk zeemansgraf' luidt: De Algemene Begraafplaats van de Gemeente Den Helder ligt op een uitloper van Grafelijkheids duinen in het landelijke gebied tussen het zeedorp Huisduinen en de havenplaats Den Helder. Toen door de voortdurende kustafslag kerk (en kerkhof) binnen één eeuw (1514,1594) twee maal landin waarts verplaatst moesten worden, besloot men tot de aanleg van een begraafplaats op deze veilige plek. De begraafplaats werd zowel door protestante als katholieke bewoners van het westelijk gelegen zeedorp Huisduinen en de aan het Mars diep gelegen nederzetting 'Helder- buijrt' gebruikt. Nadat door de aan leg van het Noord-Hollands Kanaal (1824) de haven het Nieuwediep zich als handelshaven ontwikkelde, nam de bevolking snel toe: in 1800 ca. 3000 inwoners, in 1850 ca. 10.000, in 1870 ca. 20.000. Dit betekende onder meer de aanleg van een Joodse Begraafplaats (1824) en uitbreiding van het algemene gedeelte met vier hectare aan de oostzijde omstreeks 1850, met nog eens een strook land aan de zuid zijde een halve eeuw later. In 1921 is aan de oostzijde een afzonder lijke rooms-katholieke begraafplaats aangelegd. In dezelfde tijd is de gemeentelijke begraafplaats uitge breid met een 'romantische aanleg' van de bekende tuinarchitect L.A. Springer aan de noordzijde. In de jaren zestig van de 20e eeuw was er een laatste uitbreiding (aan de westzijde). Het oudste gedeelte van de begraafplaats is rechthoekig van opzet, met een wat schuinlopend kruis van paden er overheen. De voorvelden zijn gemerkt G.R.A.F. Het betreft overwegend 18e eeuwse graven, slechts 10 procent is 17e eeuws. In deze velden bevinden zich enkele zerken uit de 19e en 20e eeuw van befaamde zeered ders als Cornelis Dito, Dorus Rij kers, Jacob Bakker (Tabbie), Jan Minneboo, Pieter Rensmaag en Willem Kwast. De meeste redders echter zijn begraven in de 19e en 20e eeuwse uitbreidingen van de begraafplaats. De Helderse His torische Vereniging heeft in 1992 een boekje uitgegeven getiteld "Oorkonden in steen" (herdruk in 2001) waarin een dertigtal 17e en 18e eeuwse grafzerken besproken zijn. "Een eerlijk zeemansgraf' kan gezien worden als een vervolgboek- je, waarin een aantal 19e en 20e eeuwse zerken worden behandeld. De keuze is gevallen op een 25 'blauwe zeeridders', waarvan enkele als Dorus Rijkers, Janus Kuiper en Coen Bot landelijke bekendheid kregen. Maar behalve deze befaamde schip pers van de reddingboot van de K.N.Z.H.R.M. zijn ook een aantal 'gewone' redders gekozen. Redders die op onverschrokken wijze hun leven waagden om zeelieden te redden van de verraderlijke Haaks- gronden. Sommigen hebben hun reddings pogingen met de dood moeten bekopen - Dirk Stein en Dirk Bethlehem in 1877, Cornelis van der Oord en Jochem Post in 1975 - anderen zijn (soms op hoge leef tijd) thuis gestorven. Zij allen rus ten op de Algemene Begraafplaats van Huisduinen. Velen echter heb ben geen grafzerk gekregen, daar was vaak geen geld voor. Van ande ren is de zerk in latere jaren ver dwenen, vaak door verwaarlozing. Door dit alles is de keuze die we gemaakt hebben beslist a-select. We hopen echter dat de lezer toch een indruk krijgt van hetgeen gepres teerd is door de bewoners van de kustdorpen Huisduinen/Den Hel der in de 19e en 20e eeuw. "Een eerlijk zeemansgraf' wordt uitgegeven door de "Stichting Historische Grafmonumenten" in samenwerking met de Helderse Historische Vereniging en Uitgeve rij "Pirola" te Schoorl. De prijs voor leden van de H.H.V. zal 10,00 en voor niet-leden 12,50 bedragen. 26

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 2004 | | pagina 28