DE OPIUM-VLOEK.
p TIJDSCHRIFT
DEN ANTDOPl l MBOND.
VAN*
!r»7'>ir" irrr*""SrMü»iiihi
opiumfabriek
bijschrift
was zeer lucratief en had de afgelo
pen eeuwen een veelvoud aan mil
joenen opgebracht. Na veelvuldig
en intensief overleg kwamen rege
ring en Anti-Opiumbond tot een
compromis, dat je "De reglemente
ring van het kwaad" zou kunnen
noemen.
Overeengekomen werd onder ande
re dat de regering alle opium in
kocht, in een staatsfabriek bereid
de, verpakte en waarmerkte. Er
werd een gemiddelde verkoopprijs
vastgesteld en ruwe opium werd
bestempeld als smokkelwaar.
Het aantal opiumkitten op Java
werd vastgesteld. De opiumslijters
kregen een vastgesteld loon en
geen percentage meer. Ter controle
op de naleving van het reglement
werden ambtenaren aangesteld.
Opiumfabriek
De eerste opiumfabriek werd in
1894 gebouwd op het landgoed
Struiswijk bij Batavia. In 1901 werd
hij als te klein beschouwd en werd
op het omringende terrein Kera-
mat, Weltevreden, een grotere
nieuwe opiumfabriek neergezet,
compleet met een spoorlijn om de
tonnen heulsap uit de havens aan
te kunnen voeren. De vulmachines
in de fabriek waren gemodelleerd
naar machines van de Nederlandse
verfindustrie. In de opiumfabriek
werkten naast een tiental leidingge
vende Europeanen ruim zeshon
derd (later duizend) inheemse dag
loners. De opiumfabricage was een
grote industrie geworden. Aan het
begin van de eeuw werd in de fa
briek jaarlijks ruim honderd ton
ruwe opium uit Bengalen aange
voerd en verwerkt tot ruim zeventig
ton gebruiksklare opium. Het bruto
opiuminkomen bedroeg voor de
staat in bijvoorbeeld 1911 bijna
twintig miljoen. In 1912 was dat
ruim drieëntwintig en twee jaar la
ter eenentwintig miljoen.
Opiumkitten
In de wettige kitten mocht opium
verkocht, noch verdeeld worden. Ie
dere schuiver moest zijn eigen
voorraad meebrengen of gaan ha
len in het naburige gebouw van de
vulkamer
100
