I 6l
Overtollig water kan (en moet
soms) afgespuid worden niét door
de kleine zeesluis naar de Buiten
haven, doch geloosd naar de Bin
nenhaven, het reeds genoemde ka
naaltje met sluis aan de zuidzijde
van de werf.
Dit heeft de zeer juiste naam van
'Boerenverdriet' gekregen, omdat
daardoor eventueel zout water in de
boezem van Noord Holland terecht
komt. Het is duidelijk dat dit in het
algemeen niet behoorde voor te ko
men en waarschijnlijk was de grote
koopvaardij sluis met de kleine sluis
er naast eerder de schuldige, gezien
de capaciteit, aan de zo gevreesde
verzilting van het boezemwater.
Overigens moest, wilde een groter
schip de werf op komen, dit bij stil
water in de haven geschieden om
de manoeuvre om de haven te be-
draaien mogelijk te maken. Meestal
was sleepboothulp nodig van een
der boten van de N.V. Wijsmuller
(met hun zwart-wit-blauwe schoor
steen, die ook de zeeschijven voor
de marine sleepten, waar destijds
de kapitein Kuiper een expert in
was).
Als regel moest het schip dan met
binnengaan door de sluis wachten
tot het ogenblik van gelijk water'
buiten en binnen.
Het peil op de werf zélf moest een
bepaalde waarde hebben om het
schip in een der twee dokken op te
kunnen nemen, waartoe de bateau
port, de schipdeur drijvend gemaakt
moest kunnen worden. Het leeg
pompen van dat dikbuikig 'schip'
geschiedde, nadat de stoom was ge
komen, met behulp van een locomo-
Het wachtschip
'Adolfvan
Nassau'
biel. Een wat zot gezicht leverde die
machine op wielen met haar grote
rookpluim op. Later kwam de electri-
ficatie. De centrale kwam vlak bij
een der dokken te staan.
Het grootste schip, dat te Willems
oord in het dok opgenomen werd,
was het pantserschip 'De Zeven
Provinciën' (101,5 m) geweest. De
nieuwe torpedobootjagers type 'De
Ruyter' (van Ghendt, 98 m) konden
ook in het grote (z.g.n. nieuwe) dok
worden opgenomen. De kruiser
'Java', zoals gezegd, niet. De krui
sers 'Java' en 'Sumatra' zijn nooit
op de werf geweest. De 'Java' heeft
van mei 1937 - januari 1938 ter re
paratie voor het 'paleis' in de Bui
tenhaven gelegen.
Kleine schepen, zoals kanonneerbo
ten en onderzeeboten, kwamen door
het 'Boerenverdriet' de werf op.
Interessant was het nog eens een
groot houten schip in het grote dok
te zien.
Als adelborst zag ik er nog eens de
'Adolf Hertog van Nassau' (ge
bouwd in 1858) in staan. In de ja-
De marineschutsluis omstreeks 1930
triT,