Het Helders Kanaal
Met het graven van het Helders
Kanaal in 1828 - 1829 werd de
belangrijkste waterweg binnen
Den Helder aangelegd. Het
gemeentebestuur, onder burge
meester Jan in 't Velt, nam dit
besluit en de Amsterdamse aanne
mer Jan Goedkoop legde het aan
voor 66.000 gulden (30.000
euro). De vaarweg liep van het
Noord-Hollandskanaal tot het
vroegere dorp Helder, de tegen
woordige woonwijk Oud Den Hel
der. Na de aanleg van het kanaal
had de gemeente een belangrijke
verbinding met het Noord-Hol
landskanaal en via de sluizen met
de zeehaven het Nieuwediep. Het
gedeelte vanaf het Helden der
Zeeplein tot het Molenplein was
al vóór die tijd uitgegraven. Voor
versteviging van de dijk was er in
1772 grond weggehaald.
Vaarwater
Verspreid langs het hele kanaal la
gen voor de vrachtscheepjes houten
steigertjes en kades. Aan het einde
van het kanaal (aan de Kerkgracht)
lag een laad- en loskade met een
kleine hijskraan voor de zware
vrachten. Nadien verhuisde deze
overslagplaats naar het Molenplein
waar vanaf circa 1865 ook de dage
lijkse markt met pluimvee, groen
ten en fruit werd gehouden. Op
woensdag was het de drukste
marktdag met de veemarkt in com
binatie met de verkoop van zuivel-
produkten en granen. In 1898 ver
huisde de markt als weekmarkt
naar het Nieuwe Kerkplein aan de
Weststraat waar ook een boter-,
kaas- en eierenhal stond. Beide
markten bevonden zich dichtbij
het Helders Kanaal, zodat de aan
voer per schuit kon plaatsvinden.
De gemeente opende in 1929 een vuil-
storthuis aan de Bassingracht. Alle
dagen voer er bij daglicht één schip
met vuil tijdens hoogwater door de
Bassingracht naar de sluis met de
buitenhaven, om het daarna via het
Marsdiep ter hoogte van Julianadorp
bij afgaand tij in zee te storten. Op
de foto uit circa 1950 het schip de
"HYGIËA 2 Den Helder" met v.l.n.r.
opzichter Klaver, Okke van der Berg,
Piet Scheer en Kees Bijl (boven)
De gasfabriek op de hoek van de
Fabrieksgracht met de Spoorgracht in
1903. Aan het water van de Spoor
gracht staat de hoge elevator voor het
kolentransport vanaf de kolenschui-
ten. De transportband liep over de
weg heen de gasfabriek binnen,
(onder)
44
