Overpeinzingen bij een schoolplaat (9)
Floris V door de edelen vermoord (1296)
Graaf Floris V wordt wel be
schouwd als een van de belang
rijkste personages uit de vader
landse geschiedenis. De dramati
sche moord op deze Hollandse
graaf in 1296 zal aan zijn populari
teit zeker bijgedragen hebben. In
ieder geval heeft deze gruweldaad
menigeen geïnspireerd tot het
schrijven van historische en lite
raire bespiegelingen (i).
Vooral de 17e eeuwse auteurs
Joost van den Vondel met zijn
'Gysbreght van Aemstel' (1637) en
P.C. Hooft met zijn 'Gheeraerdt
van Velsen' (1613) hebben grote
invloed gehad op de beeldvorming
van Floris V en zijn tijd. Zij be
werkten de historische informatie
die Floris' kroniekschrijver Melis
Stoke in zijn befaamde 'Rijmkro
niek' had gegeven, overeenkom
stig de (romantische) behoefte van
hun tijd en dat deden ze zo over
tuigend dat het door hen gescha
pen beeld van de gebeurtenissen
eeuwenlang overeind gebleven is.
"der keerlen God"
Het verhaal zoals dat aan ons, leer
lingen van de vijfde klas van de la
gere school verteld werd, kwam
erop neer dat graaf Floris althans
door een deel van de adel gehaat
werd, omdat hij het opnam voor de
'gewone mensen'. Vandaar zijn bij
naam, in feite een eretitel, 'der
keerlen God'. Met name de heren
Van Amstel, Van Velzen en Van
Beschrijving van de plaat van
Johan Herman Isings
Volgens de overlevering zou de val
kenjacht waarbij Floris V gevangen
werd genomen hebben plaatsgevon
den op 23 juni 1296 in het Loos-
drechtse Bos "in die leghe daer men
valcken placht te vangen". Floris V
berijdt een schimmel; in zijn wapen
voert hij de liebaard of leeuw van
keel rood). Tegenover hem (op
het bruine paard) Herman van
Woerden (grijs haar) in geel over
kleed. Achter hem (in groene kledij)
Arend van Benschop, daarachter
Cerard van Velzen en Gijsbrecht van
Amstel. Links op de voorgrond in
blauw opperkleed: Gerrit van Voor-
ne. Uiterst links, juist achter de
boom: Gerard van Kraaienhorst.
Recht achter graaf Floris V zijn jeug
dige neef jan van Henegouwen,
evenals Floris V met een valk op de
linkerhand. De f guur achter hem te
voet is een weiman, een jacht-
knecht.
Literatuur:
'Gulden Sporen' (Groningen,
1975), eerste deel, pp.154,155.
4
