gen er mensen aan boord. In 1991
werd het schip binnengehaald. De
laatste maanden zou de positie
Texel ingenomen worden door
lichtschip nummer n. In oktober
van dat jaar sloeg dat echter van
zijn ankers en strandde op de
Hondsbossche Zeewering. Num
mer 10 heeft daarna alsnog enkele
weken dienst gedaan, totdat haar
posilie begin 1992 definitief door
een grote boei werd overgenomen.
De stranding van de "11" is het eni
ge ongeluk waarbij een Nederlands
lichtschip verloren is gegaan. Voor
het overige is het gebleven bij lichte
aanvaringen. Ook kwam het voor
dat het anker spoorslags gelicht
moest worden om een aanvaring te
voorkomen. Onwetendheid, onop
lettendheid en onverwacht sterke
stroming waren vaak oorzaken van
dergelijke hachelijke situaties.
Voor de bemanning kon de wisse
ling van de wacht tijdens storm
trouwens wel degelijk tot gevaarlij
ke situaties leiden. De overstap van
loodsvaartuig naar de sloep en van
de sloep naar het lichtschip leverde
veel gevaarlijke situaties op.
Ongewenst bezoek
Een lichtschip midden op zee is
niet de eerste plaats waar je inslui
pers verwacht. Toch blijken de on
bemande lichtschepen zo nu en
dan bezocht te zijn door bezoekers
met verkeerde bedoelingen. Zo zijn
er verslagen te vinden van diefstal
van materialen. Vooral nautische
objecten worden als souvenir mee
genomen. Ook wordt wel gepoogd
vuurpijlen of onderdelen van de
lichtinstallatie mee te nemen, daar
bij schaamteloos voorbijgaand aan
het gevaar dat hierdoor voor de
scheepvaart kan ontstaan. De lange
reis over zee kan voor "beroeps"-in-
brekers nauwelijks lonend zijn. Het
valt dan ook aan te nemen dat de
gelegenheid hier de dief heeft ge
maakt. Een voordeel van zo'n verre
kraak is natuurlijk, dat je onge
stoord kunt zoeken naar spullen.
Tijd genoeg. Maar of zo'n onbe
mand schip nou echt nuttige spul
len aan boord heeft valt te betwij
felen. Geruchten zijn er ook steeds
geweest over het gebruik van onbe
mande lichtschepen door drugs
smokkelaars. Dat zijn echter altijd
geruchten gebleven; sporen of an
dere aanwijzingen zijn nooit aange
troffen.
De Nederlandse lichtschepen
In 1814 werd het eerste Nederland
se lichtschip, genaamd "Schuyte-
zand", uitgelegd op de positie
Zwaansbalg. Het was een omge
bouwde kanonneerboot, die was
uitgerust met een lantaarn. Dit
schip heeft waarschijnlijk dienst ge
daan tot 1824. Het eerste lichtschip,
dat speciaal voor dit doel gebouwd
was, is op 16 november 1858 uitge
legd bij de Noordhinderbank met
de naam "Noordhinder Het schip
was uitgerust met 8 argandlampen,
voorzien van parabolische reflecto
ren. In 1881 volgden de "Terschel-
lingerbank' en "Schouwenbank", in
1890 "Haaks" en in 1891 "Maas".
Rond de eeuwwisseling had Neder
land 6 lichtschepen, waarvan 5
schepen voor de kust waren gesta
tioneerd, n.1. "Noordhinder",
"Schouwenbank", "Haaks", "Ter-
schellingerbank" en 1 reserveschip.
Gedurende een korte periode van
1917 tot 1921 hebben ook twee Ne
derlandse lichtschepen op de posi
tie Doggersbank Noord en Dog-
gersbank Zuid gelegen.
In 1930 is het lichtschip "Maas" op
geheven en in 1934 volgde om eco
nomische reden het lichtschip
"Schouwenbank". In 1940 zijn de
overige 3 lichtschepen binnenge
haald. Bij het binnenhalen van het
lichtschip "Terschellingerbank"
bleek de gehele bemanning verdwe
nen te zijn. Zij waren overgestapt
op andere schepen, waarvan enkele
naar Engeland ontkwamen; de an
deren waren teruggekeerd naar het
vasteland
Na de oorlog, mede ter ondersteu
ning van de van mijnen vrij ge
maakte scheepvaartroutes, zijn de
lichtschepen weer uitgelegd. Zo
werd in februari 1946 het eerste
lichtschip uitgelegd op de positie
"Goeree", gevolgd door "Texel" in
maart 1947, "Terschellingerbank"
in december 1948 en tenslotte
"Noordhinder" in januari 1954.
Na de oorlog zijn er nog 3 nieuwe
lichtschepen gebouwd. In 1952
kwam het eerste nieuw gebouwde
schip in dienst, nr. 10 (lichtschip
"Texel"), het tweede volgde in 1953,
nr. n ("Terschellingerbank"). Bei
den zijn gebouwd op de Rijkswerf
Willemsoord te Den Helder. Het
laatste lichtschip, gebouwd bij de
Scheepswerf "De Waal" te Zalt-
bommel was in 1963 gereed om
uitgelegd te worden. Hiermee
kwam het aantal op 6 lichtschepen.
In 1965 werd lichtschip nr. 7, ge-
!9
