l?fWI iMtI 'i it -
tVrt'ïriftLRt
li
l O Ar.jj'i*.
I -vJiï ,J"8ïtVj'
M
V -ê
Gebouwen
Rechts op de voorgrond staat het
waaggebouw waarvan hier slechts
een zuil en een boog (met weeg
schaal) is afgebeeld. Onder de boog
zijn enkele kerktorens zichtbaar, te
gen de zuil een "moeder Gods" -
beeldje met een lantaarn waarin
dag en nacht een kaarsje brandde.
De lantaarn is van koper, de "begla
zing" van robbenvel. Bij afwezig
heid van straatverlichting waren die
offerkaarsen voor de burgers
's nachts welkome bakens. Pas in
later tijd volgde, wellicht op dit
voorbeeld, straatverlichting door de
/u Alkmaar omstreeks 1150 (boven).
Het klooster De Jonge Hof door J.A. Cres-
cent, 1789. Prentenverzameling gemeen
tearchief Alkmaar, nr. 588 (onder).
overheid. Links van de waag staat
het stadhuis, eveneens van steen.
Tussen edelman en "wonderdok
ter" rechts van hem nog juist zicht
baar, bevindt zich de beruchte kaak:
beenketting en halsband zijn in de
muur bevestigd. De kaak was de
schandpaal, waaraan of op diege
nen tentoongesteld werden die
door schout en schepenen daartoe
veroordeeld werden. Dat "aan de
kaak stellen" was een onterende
straf, waarbij het publiek met schel
den, uitjouwen, vuil gooien en spu
gen de weerloze veroordeelde be
schimpte en bespotte. Links op de
voorgrond is het huis nog groten
deels van hout, alleen de zijmuren
zijn van baksteen, de ramen van
glas-in-lood. Hout was zeer brand
gevaarlijk, maar veel goedkoper en
bovendien gemakkelijker door mid
del van snijwerk te versieren. Tus
sen het eerste en tweede huis is een
1. Stadhuis (Civita domus)
2. Sint-Laurenskerk of Grote Kerk
(Templum)
3. H. Geestkapel
4. Onze Lieve Vrouwe kapel
5. Minderbroedersklooster
(Fransiscaan)
6. Friese Poort (porta
7. Geester Poort (porta)
8. Gevangen Poort of Kennemer
Poort (porta
9. Nieuwlander Poort (porta)
10. Waterpoort (porta
Plattegrond van Alkmaar. Uit: Door
Jacob van Deventer in kaart gebracht.
Kleine Atlas van de Nederlandse steden in
de zestiende eeuw. Samengesteld en inge
leid door J.C. Visser.
108
