"Geen zee te hoog voor Haaike Abraham Jaarsma"
oproep aan bezitters van zijn schilderijen
Onder auspiciën van de Helderse
Historische Vereniging wordt, ter
gelegenheid van het derde lustrum
van de vereniging in 2003, een
oeuvre-tentoonstelling van het
werk van Haaike Abraham Jaarsma
voorbereid.
Jaarsma was in en om Den Helder
een bekend figuur. Geboren in
1881 in de wijk rond de Binnenha
ven, woonde hij later als loods in
dezelfde buurt tot aan zijn vertrek
naar een rusthuis te Bussum in
1958. Hij was in 1929 medeoprich
ter en jarenlang vice-voorzitter van
watersportvereniging "HWN" (Hel-
der-Willemsoord-Nieuwediep) te
Den Helder. Zijn zeiljacht "Fol-
kert" was een omgebouwde Ameri
kaanse reddingboot, die op Ter
schelling was aangespoeld.
Jaarsma was een niet onverdienste
lijk zeeschilder. Zijn schilderijen
vormden aanvankelijk een welko
me aanvulling op zijn loodssalaris:
rond 1918 kostte een zeestuk bij
hem 25 gulden, plus een kwartje
voor elke afgebeelde zeemeeuw!1
Later fungeerden zijn schilderijen
bij diverse helderse middenstan
ders als 'ruilobject'.
Hij leurde bij reders en scheepska
piteins om hun schip te mogen
schilderen; veel gepensioneerde
zeelieden kregen een "Jaarsma"
om hun afscheid van de zee te ver
zachten. Inspiratie deed hij onder
andere op uit afbeeldingen in de
"Blauwe Wimpel" van zeilschepen
van de zeeschilder Spurling, zijn
grote voorbeeld.
Jaarsma werd 31 Oktober 1953 ere
lid van 'Moed, Volharding, Zelfop
offering', de vereniging van oud
redders, als blijk van waardering
voor zijn aan onze vereniging
bewezen diensten aldus het
jaarverslag over 1953. Die diensten
kwamen neer op het maken van
een schilderij van bijvoorbeeld een
spectaculaire historische redding
voor de jaarlijkse verloting en het
maken van het cadeau voor de
instelling die de redders en oud
redders ontving tijdens hun jaar
lijkse uitstapje. Elk gemeentehuis
van een kustplaats of elke bezochte
brouwerij bezit wel een "Jaarsma",
geschonken als dank voor de gast
vrije ontvangst met de gebruikelij
ke 'neut'.
Haaike bleef schilderen tot hij als
gevolg van een lichte attaque in
1968 niet meer in staat was zijn
penselen vast te houden. Zijn oeu
vre is omvangrijk, maar van wisse
lende kwaliteit. Hoewel autodidact,
heeft hij toch een eigen signatuur
ontwikkeld, waardoor zijn schilde
rijen duidelijk herkenbaar zijn.
Voor het onderzoek naar en de
selectie van zijn werken voor de
tentoonstelling is het noodzakelijk,
om zoveel mogelijk schilderijen
van Jaarsma te bestuderen. Mocht
U een "Jaarsma" hebben, of weten
waar er een hangt, dan wordt u
verzocht contact op te nemen met
een van de organisatoren van de
tentoonstelling: R.A. Baljeu, Zwa-
nenlaan 7 te Anna Paulowna,
tel./fax 532003, of via internet
ra.baljeu@hccnet.nl onder vermel
ding van 'Jaarsma tentoonstelling',
hetzij W.C. Thijssen, Zwanenlaan
15 te Anna Paulowna, tel. 532328.2
Noten
1 H.A.Boekwijt, 'Smakken en kuiven,
vier eeuwen loodsdienst op Amster
dam', p.195
2 Baljeu is kunsthistoricus, afgestu
deerd op de Vrije Universiteit in
2000, na een carrière bij de Ko
ninklijke Marine in diverse varen
de, operationele functies. Thijssen
is historicus, oud-lid van de Centra
le Directie van het Etty Hillesum
College en de SAVO en eindredac
teur van "Levend Verleden".
3°