De Helderse jaren van ANTON PIECK
"Hij is altijd van de zee blijven hou
den, met een heel speciale gene
genheid voor haar zoals zij in Den
Helder was. Ooit kreeg hij een foto
in handen met een zeegezicht en
bekeek ze met aandacht. Toen
bleek dat het plaatje in Den Helder
was gemaakt, keek hij het met ver
tedering naar diezelfde foto en
vroeg of hij ze mocht bewaren. Hij
had een beduimeld boekje met
oude ansichtkaarten uit het plaats
je en schoof daarin af en toe met
zichtbare weemoed eigen herinne
ringen aan zijn jeugd." Aldus
Ingrid van de Wijer in haar boek
"Anton Pieck en zijn werkkamer"
(Leuven, 1993, blz. 27). Hij was ei
genlijk niet echt welkom toen hij
op 19 april 1895 onverwacht als
tweede boreling tevoorschijn
kwam, drie kwartier na broer Hen-
ri. Er was armoede in Den Helder
en twee kinderen was veel, weet
deze mevrouw te vertellen. Zou
Anton Pieck haar dit zelf verteld
hebben? Het blijkt namelijk ner
gens uit dat hij niet welkom ge
weest zou zijn. En mevrouw Van
de Wijer twijfelt zelf blijkbaar ook
een beetje, want ze schrijft letter
lijk: "Misschien maakte hij toch
wat goed van het verlies van het
eerste zoontje, dat een jaar voor
dien was gestorven, Coenraad An-
tonie. Wat niet echt sterk was ging
dood, in die gure plaats bij de
zee." Erg wetenschappelijk lijkt me
deze bewering ook al niet. Het
sterftecijfer was in Den Helder be
slist niet hoger dan elders. Ook met
die armoede van de familie viel 't
wel mee. Vader was machinist bij
de marine, nog net geen officier in
die dagen, maar toch al wel bijna.
Dan waren er wel grotere gezinnen
met minder inkomen in de stad
aan het Marsdiep in die jaren!
Blijkens de aangifte bij de burger
lijke stand door vader Henri Chris-
tiaan Pieck woonde de familie in de
Koningstraat, toen zeker geen "ach
teraf' straat. Een jaar later verhuis
de het gezin zelfs naar de Kanaal-
weg, daar woonde in die tijd zelfs
de "betere stand".
"Heden den Negentienden April Acht
tienhonderd Vijf en Negentig, ver
scheen voor ons, Ambtenaar van den
burgerlijken stand der gemeente Hel
der, Henri Christiaan Pieck, van be
roep machinist bij de marine, oud drie
en dertig jaren, wonende in deze ge
meente, die verklaarde, dat ten zijnen
huize op den dag van heden des mor
gens ten twee ure, binnen deze ge
meente in het huis staande alhier, in
de Koningstraat, nummer tweeënder
tig, is geboren een kind van het man
nelijk geslacht, uit zijne echtgenoote
Stoffelina Petronella Neijts - zonder
beroep, wonende in deze gemeente,
welk kind zal genaamd worden Henri
Christiaan;
dat ten zijnen huize op den dag van
heden des morgens ten half drie ure,
binnen deze gemeente in het huis al
hier in de Koningstraat, nummer
tweeëndertig, is geboren een kind van
het mannelijk geslacht uit zijne echt
genoote Stoffelina Petronella Neijts,
zonder beroep, wonende in deze ge
meente, welk kind zal genaamd wor
den Anton Franciscus.
Getuigen waren Pieter Veen, koop
man, oud vijfenveertig jaar, en
Francois Franciscus Leonard Karei
Neijts, kleermaker, oud dertig ja
ren.
In de krant '"t Vliegend Blaadje",
kleine courant voor Helder, Nieu-
wediep en Texel van Zaterdag 20
april 1895 staat simpel: "Bevallen
van twee zoons, P.S. Pieck-Neijts,
Helder, 19 april 1895.
Anton Pieck, die de leeftijd der
zeer sterken bereikte en pas in
1987 is overleden, bewaarde aan
zijn kindertijd de beste herinnerin
gen. In zijn nalatenschap is een
schetsboekje gevonden, door hem
als jongen als notitieboekje ge
bruikt, waarin behalve met potlood
gemaakte notities ook tal van
schetsjes uit z'n jeugd bewaard ge
bleven zijn. Beelden van de woon
kamer met oma in een stoel, pa
met z'n zoontjes in tegenlicht voor
het raam, de twee broertjes in de
wastobbe, de slaapkamer met de
tweelingbedjes. En dan wat herin-
63
