weesinRiCRciriG „BUiSDumerr
vap bet
16 April
Namens h
HUISDUINEN, April 1930.
et Bestcicir vap öe Weesipricbtipg „F)uis-
öüipep" beeft öe eer U beleefö üit te
pooöigep tot bet bijwopep vap öe opepipg
Mieuwe meisjes- ep Kipöerbuis op
a.s., öes paroiööags balf örie.
et Bestuur: 0. A NIESSINK, secr.-dir.
37
Lpjj 8 H]
De uitnodiging uit 7930 voor de genodig
den van de opening van de weeshuizen
aan de Duinweg 34 en 32, nu bekend als
appartementen/hotel 'The baron crown'
met rechts ernaast gelegen woonhuis.
de ontwikkeling naar een eventu
ele hogere, universitaire, opleiding
stond stil. Wie moest dat trouwens
betalen.
De Franse tijd
Het had niet slechter gekund. Net
in de tijd dat er geen Franse en
Hollandse militairen in de over
volle dorpen ingekwartierd kon
den worden werd het weeshuis in
brand gestoken (1813). Het was
ook in die periode dat de wees-
meesteren ten einde raad aan het
dorpsbestuur schreven dat: "Tot
hun innigste leedwezen van tijd tot
tijd en wel sedert enige jaren heb
ben moeten ondervinden dat het
getal minderjarige en verlaten per
sonen welke zij binnen hun wees of
armenhuijs van het nodige moeten
verzorgen, als der huijsgezinnen,
welke zij weesmeesteren als tevens
armen voogden zijnde door het
uijtdelen van brood als andersinds
moeten ondersteunen verbazend te
zien vergroten: Dat door den oorlog
nog innorm is vermeerdert gewor
den". Alsof dat nog niet genoeg was
vond er tussen 7 december 1813 en
1 mei 1814 een beleg plaats van de
Marsdiepdorpen door Bataafse
(Hollandse) militairen. Gericht te
gen de Fransen regimenten, waar
bij de dorpsbewoners het zwaarst
werden getroffen.
Door brand verwoest
"We schrijven 21 december 1813.
De wezen waren er toen al niet
meer in. Die waren al op 19 novem
ber bij de burgers ondergebracht",
aldus f. van Dam den Boumeester
in zijn boek, Beschrijving van Den
Helder met het Nieuwediep en
Huisduinen. "Den 21e, na een rus
tige dag geweest te zijn, hoorde
men des avonds zwaar schieten, ie
der liep naar buiten; eene buitenge
wone levendigheid heerste op de
straten en deze verminderde niet,
toen men de lucht eensklaps zag
rood worden en het geroep van
brand in het weeshuis vernam. Al
les begaf zich naar dien kant, om
het vreselijk schouwspel te zien, en
waarlijk de brand woedde met een
verschrikkelijk geweld, zodat het
schoone gebouw in den tijd van 3
uren in den asch gelegd werd. Het
was ingericht voor 150 kinderen.
Deze waren echter bij het aannade
ren van den vijand uitgetrokken en
bij de inwoners ingekwartierd, ter
wijl er gedurende den dag eene
Fransche wacht in geplaatst werd.
Het weeshuis stond tot het najaar
van 1813 in het gehucht Heiligharn,
hetwelk toen in het laatst van de
cember door de belegeraars van
den Helder, bekend onder de naam
van Boeren-Kozakken, in brand
werd gestoken, omdat de Fran-
schen in hetzelve hunne voorpos
ten hadden. Zoo verwoest soms
eene eigene hand hare beste inrich
ting. Genoemd weeshuis was eene
stichting waar alleen Hervormde
kinderen in verpleegd werden. De
doopsgezinden verzorgden hunne
eigene weezen even als de cleresie
(oud katholieken)".
Dit betekende het einde van wat
toen genoemd werd 'het oude wees
huis op Huisduinen'. In 1822 vond
alleen nog een korte corresponden
tie plaats tussen de onderdirecteur
der marine, ad interim Arkenbout
en C. van Herwerden, van de ge
meente Helder Huisduinen.
Waarbij Van Arkenhout infomeer-
de: "Tegen welke prijs en op welke
voorwaarden het gemeente bestuur
als eigenaars van het voormalig
weeshuis te Huisduinen genegen
zoude zijn dat gebouw aan het de
partement van marine met primo
april aanstaande over te doen". De
verkoop ging door en op 28 febru
ari 1822 kwam er definitief een ein
de aan het weeshuis op Heiligharn
voor een bedrag van f 600,-. Het
werd gesloopt. Niet lang daarna, in
1825 volgens akten in het Helderse
gemeentearchief, komt er een
weeshuis in Den Helder, voor het
eerst. Er wordt geschreven over een
"algemeen wees en armenhuis in
Den Helder", en over aankoop en
vertimmering. Het was dus een be
staand pand dat verbouwd werd en
plaats gaf aan 41 kinderen. Van
Dam den Boumeester beschrijft
enige jaren later dat Helderse wees
huis in de Ouwe Helder als: "Ver
der voortgaande (in de Artillerie
straat) vindt men ter linkerzijde het
Burgerweeshuis, zijnde een ruim
en fraai gebouw, voorzien van rui
me kamers en een groote binnen
plaats, hetwelk vroeger tot eene
school, die aan deze inrichting ver
bonden was, gediend heeft". Dat