genveld'. Dit recht is gebleven tot 1810, toe bij Keizerlijk Decreet van Napoleon de landelijke indeling in gemeenten is ontstaan en de recht spraak is gecentraliseerd. Een opmerkelijke berechting vond plaats in het voorjaar van 1764. Niet op de gebruikelijke plek aan het 'Galgenveld', maar op een deel van het strand zuidelijk van Kijkduin. Het betrof veroordeelden van de muiterij op het Oost-Indisch Com pagnieschip Nijenburg. De muiters werden in drie partijen, onder pre sidium van Luitenant-Admiraal Cornelis Schrijver, op de rede ge vonnist, gegeseld, onthoofd, gerad braakt en gehangen al naar gelang hun aandeel in de muiterij. De li chamen van de opgehangenen en andere geëxecuteerden werden ten toongesteld als een afschrikwek kend voorbeeld voor de bemannin gen van in- en uitgaande schepen die door 't Landsdiep voeren. Hoe lang de galgen met de lijken daar hebben gestaan, is niet bekend. In ieder geval zeker niet zo lang als men zich dat had bedacht. Er was namelijk strijd tussen de Hoge Zee krijgsraad en Gecommitteerden Ra den, omdat vissers en bewoners van de dorpen niet meer durfden passeren en aan de zeeweringen wilden werken. Na de omwenteling van 1795 veran derde ook in Huisduinen en Den Helder de bestuursinrichting. Op n februari 1795 werd een vergadering gehouden door 'de Provisionele Re- presenten voor de Burgerij e van den lande van Huisduinen en Den Helder', met als doel een regering voor bovengenoemde lande voor de tijd van twee maanden te verkiezen. Kiesbaar werden gesteld de baljuw, zijn secretaris en 2 x n schepenen. In 1798 werden alle gemeentelijke bestuursinstellingen door het Ad ministratief Bestuur vernietigd. In 1802 werd een nieuw reglement voor de Gemeente uitgevaardigd. In dit reglement lezen wij o.a. dat: het dorpsbestuur uit 5 leden zal be staan, alle mannen van 25 jaar stemgerechtigd zijn, de dorpsbe stuurders geen jaarwedde genieten, elkander niet tot in de derde graad van bloedverwantschap mogen be staan en het huis der gemeente is gevestigd in Huisduinen of in zoda nig lokaal te Den Helder als ge schikt wordt geoordeeld. In 1806 werd het Koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon ingesteld. Vol gens het 'nieuwe' reglement van 1805 was het huis der gemeente in Den Helder gevestigd(in de Smid- straatjen bestond het bestuur uit 7 leden, alsmede een schout. In 1829 stelde de toenmalige Commissaris des Konings voor om het dorp Huisduinen te laten 'vervallen' en de bewoners naar Den Helder over te brengen. Alleen omdat de bewo ners daar niets voor voelden is het dorp blijven bestaan en zo is Huis duinen er nog altijd. Tenslotte nog iets over het wapen van de gemeente. Het wapen van Huisduinen, daarna van Huisdui nen en Den Helder, later van Den Helder en Huisduinen en tenslotte van Den Helder, wordt als volgt be schreven: 'Zijnde van Keel (rood) beladen met drie Kepers en gedekt met een kroon, alles van goud'. Of schoon niet bekend is wanneer dit wapen aan Huisduinen werd ver leend, moet dat wel van het ge slacht Egmond afkomstig zal zijn. Immers, het vertoont het Egmon- der wapenmotief en kleuren; de kroon is een gravenkroon en herin nert aan de verheffing van Jan de Oude (manke Jan) van Egmond tot Rijksgraaf in 1486. Bronnen: -De bestuurlijke historie van Den Helder tot en met de Franse tijd door A.P. Vlam, West-Friesland Oud en Nieuw, 3<oe bundel 1963, blz. 82 e.v. -Beknopte geschiedenis van Huis duinen en Den Helder door A. Korff, 1958. Rob Koningstein 20

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 2001 | | pagina 20