Het raadsel van het fregat de lutine
49
ring, een oorlogsschip ter beschik
king stelde: de gereed liggende Lu-
tine. Zo kreeg het schip op de 8e
oktober 1799 een lading goud en
zilver verpakt in houten vaten sa
men met een dertigtal passagiers
aan boord, met de order de lading
de volgende dag met de grootste
spoed naar Hamburg over te varen.
Toen de Lutine zich omstreeks tien
uur in de avond tijdens stormweer
boven Vlieland bevond daverde het
schip met forse snelheid op de bui-
tenbanken voor de Vliemonding en
kenterde direct. Ruim drie mijl van
Vlieland en vier mijl van Terschel
ling. Het feit dat in de hooguit zes
uur tot de volgende ochtend dit
zwaargebouwde oorlogsschip ge
heel aan stukken werd geslagen
zegt voldoende over het kolkende
geweld van de brekers. Uiteindelijk
zijn 270 opvarenden in de golven
verdwenen, slechts één beman
ningslid wist zich aan een wrakstuk
vast te klampen en overleefde de
ramp. Door de zware storm en de
stroming kon pas tegen de ochtend
Omgerekend naar huidige maat
staven ligt er sinds 1799 tussen
Vlieland en Terschelling een goud
schat van tientallen miljoenen gul
dens. Het is de lading van de
meest spraakmakende scheeps
ramp die voor de Nederlandse
kust plaats vond en afkomstig van
het van oorsprong Franse
schip La Lutine.
Dat de Engelsen het door een
Franse opstand in handen
kregen was alleen maar
toeval waarna het op de
Engelse marinewerf
Woolwich dankbaar
werd verbouwd tot
Brits fregat, de Lutine.
Voor de Hollandse kust
Direct al na de verbouwing werd de
Lutine ingedeeld bij de beruchte
Britse Noordzeevloot om patrouille
te varen langs de waddeneilanden.
Zij had als taak om tijdens de perio
de van oorlog met Nederland en
Frankrijk de Nederlandse vloot te
blokkeren door met snelle acties de
zeegaten van de Waddenzee bin
nen te vallen. Daarbij bestookten zij
de vissersvloot en de vrachtvaar
ders en namen zelfs schepen met
bemanning mee naar Engeland.
Zeker is dat op die wijze door de
Britse vloot binnen een aantal jaren
wel tweehonderd man uit Den Hel
der en Huisduinen als krijgsgevan
genen naar Engeland zijn gebracht.
Als de Engels - Russische invasie
van 1799 op de Hollandse kust
wordt voorbereid maakt ook de Lu
tine deel uit van die enorme vloot.
Het schip werd er met de Coburg
en Diligent op uitgestuurd om de
landingskust tussen Petten en Den
Helder te verkennen. Daarna werd
het ter versterking aan de invasie-
vloot toegevoegd met als opdracht
om tijdens slecht weer 's nachts
vóór de vloot uit te zeilen met een
grote lantaarn als geleide licht. Op
de 26e augustus ankerde het schip
temidden van meer dan 140 sche
pen voor de kust van Huisduinen
waarna het op de 27e augustus deel
nam aan de landing. Daarna voer
het nog tot oktober als bevoorra
dingsschip voor het Engelse leger
op de haven van Den Helder. Als
het uiteindelijk weer koers zet naar
de thuishaven Great Yarmouth
wacht zij op de volgende opdracht.
Een bijzondere lading
Londense bankiers met grote belan
gen in Duitsland, waar een ernstige
economische crisis was ontstaan als
gevolg van de oorlog tussen Enge
land en Frankrijk, hadden besloten
de situatie te redden door een grote
hoeveelheid kapitaal in te brengen.
Door de vertraging van de pakket
dienst wendden de bankiers zich
tot de Admiraliteit die, bij uitzonde