weer met 24 meter verlengd tot 174
meter, kwamen er grotere brand
stoftanks en kregen de oorspronke
lijke zes 15 centimeter snelvuur-
kanons na veel geharrewar verster
king van een zevende. Die kwam
vooraan, boven op de kombuis te
staan. De NV Dok- en Werf Maat
schappij Wilton Feijenoord mocht
de De Ruyter gaan bouwen.
Wonderlijk genoeg zaten er sterke
Duitse invloeden in het ontwerp.
Het Ingenieurskantoor voor
Scheepsbouw (IVS) in Den Haag,
nauw betrokken bij de bouw, werk
te namelijk samen met de latere
Kriegsmarine en was deels zelfs be
mand met Duits marinepersoneel.
Het resultaat: de brug van de krui
ser vertoonde sterke overeenkom
sten met de Duitse vestzakslagsche
pen Admiral Scheer en Admiral
Graf Spee. Maar voor het overige
was Hr. Ms. De Ruyter een stoer
Hollands marineschip met een ei
gen karakter.
Wilhelmina
Op 13 oktober 1936 volgt de plechti
ge indienststelling in het bijzijn
van koningin Wilhelmina. Het
wordt een nationale gebeurtenis.
Journalisten in Nederland en in Ne-
derlands-Indië buitelen met super
latieven over elkaar heen bij het be
schrijven van deze nieuwe trots van
de vaderlandse zeemacht.
Koningin Wilhelmina jubelt waar
dig mee: „Met de marine verheug
ik mij bijzonder in deze aanwinst,
te meer daar wij er op kunnen bo
gen, dat het schip op vaderland-
schen bodem is gebouwd en door
Nederlandsche industrie is vervaar
digd, terwijl het den toets der verge
lijking met zijne soortgenooten in
het buitenland ten volle kan door
staan." Zij besluit 'met den
wensch, dat dit schip beschoren zal
zijn onder Gods zegen steeds ge
lukkig te mogen varen en de eer
van onze driekleur op alle zeeën
hoog te houden."
Dat laatste is wel gelukt en ook de
'toets der vergelijking' kan de krui
ser inderdaad doorstaan. Ze is qua
accommodatie redelijk modern en
comfortabel.
Althans voor
zover dat de
onderofficie
ren en officie
ren betreft.
Korporaals en
manschappen
slapen nog ge
woon in hang
matten. Tij
dens de oorlog
zal hun leef
ruimte steeds
krapper wor
den. Sommige
nieuwkomers
moeten zich
dan behelpen
met een plekje
boven op een
kast of tafel of
zelfs in een
bergruimte.
Anderen slapen
's nachts op dek. De 'inheem-
schen', op een goed moment een
kwart van de bemanning, hebben
hun eigen verblijven.
Nieuwe snufjes aan boord zijn
'wasch-droog-mangelmachines' en
apparatuur voor het aardappels jas
sen en het reinigen van de vaat.
Het schip blijkt sneller dan ver
wacht; de turbines met 66.000
paardenkrachten geven haar een
topsnelheid van bijna zestig kilo
meter per uur. Wel blijft ze, on
danks de eerder genoemde zeven
kanons, de tien zware en acht be
scheidener mitrailleuropstellingen,
te boek staan als licht bewapend. Al
geldt voor een deel van de mitrail
leursystemen dat zij op dat mo
ment het beste zijn wat er op ge
bied van luchtverdediging beschik
baar is.
Vliegtuig
Sterke troefkaart is de katapultin
stallatie voor het lanceren van het
boordvliegtuig. In tegenstelling tot
de kruisers Java en Sumatra, die
stilliggend hun toestellen met een
kraan overboord moeten zetten,
kan Hr. Ms. De Ruyter al varende
en onder minder gunstige weer
somstandigheden het vliegtuig in
de lucht brengen. Om het toestel
daarna weer aan boord te krijgen
volstaat vaartvermindering. De hijs
kranen zijn namelijk uitgerust met
een zogeheten zeegang-volginrich-
ting, die de takel stabiel boven het
vliegtuig houdt.
Dezelfde kranen dienen tevens om
de zes sloepen aan weerszijden te
water te laten. Zij worden elek
trisch aangedreven. En daar nu, is
minder goed over nagedacht. Ster
ker, het blijkt jaren later een fatale
constructie te zijn, als na de torpe
dering tijdens de Slag in de Javazee
alle elektriciteit uitvalt en slechts
één reddingsboot is uitgezet.
Na de indienststelling krijgt Hr.
Ms. De Ruyter nog eenmaal ko
ninklijk bezoek. Wilhelmina en het
net verloofde paar prinses Juliana
en prins Bernhard varen op 4 no-
De Ruyter gezien door de poort van het KIM.
42
