na ook geen soldaten meer met ge weer voorzien in onze polder verno men, zoodat deze met groot levens gevaar vergezelde actie in het ver volg voor onze ingezetenen veel rust heeft teweeg gebragt, want on gewapend durfde het dievengoed niet meer stelen, alzoo de ingezete ne hun dan verdedigde en de rovers wat afklopte.' Inscheping Niet zonder voldoening vervolgt Kaan tenslotte nog met de medede ling dat er 'verder van aanbelang al hier niet meer voorgevallen is. De engelsche en de russen trokken daagelijks bij troepen uit de Zijpe, Barsingerhorn en Schagen. En naar de Helder en wierden weder inge scheept'. Dat zich daarbij merkwaardige tafe relen afspeelden blijkt o.m. uit de opmerking van Korff dat 'de drag onders en andere soldaten verkoch ten alles wat ze maar kwijt wilden zijn; paarden werden voor ene gul den afgestaan en toch werden er nog vele men zegt 150 door de sol daten doodgeschoten'. Een ander verhaal van dezelfde auteur is even eens typerend voor de chaotische situatie: 'zo reclameert op 25 Febru ari 1800 Remmert Kuyper, omdat van hem bij de aankomst der En- gelschen door de Municipaliteit een kar is gerequireerd. Jan Wildschut had de kar later van de Engelschen gekocht voor een spaanse mat (±2,50) en hem weer verkocht aan Willem Harkes voor twee spaanse matten en deze had de kar weer doorverkocht aan Louw Strop voor 12 guldens De toestand van de polderbevolking was intussen vrij precair: 'De mondbehoefte was bij de ingezete nen bijna allemaal verteert, zoodat vele zich met een weinig brood en bonen moesten generen, vermits men van buiten onze polder niets krijgen konden, zoodat het in deze ook akelig stond', aldus Kaan. Schade en 'Schadeclaims' Naast de schade aan wegen, brug gen, boezemkade en Noorderdijk is er een totaalopgave van gevorderde en gestolen beesten, hooi, stro, voedsel en gestolen en vernield huisraad met een totaal van 27.986.7.-. In totaal waren er 31 paarden verdwenen 2701.-.-, 4 varkens 74.-.-. Voorts was er voor 4161.-.- aan hooi geleverd, 166.-.- aan stro, 2248.-.- aan zaadgewas vnl. graan en werd er een schade aan gras opgegeven van in totaal 585.20.-. De schade aan meubilair was 4139.-2.- en aan huizen 1261.8. Het is overigens niet dui delijk of dit werkelijk alle schade was, want op verschillende van de bewaard gebleven 'schadeclaims' van de ingezetenen vinden we bij voorbeeld nog talloze kippen en eenden 10 stuivers, zwanen 8.10. en geiten 6.-.- die niet in de to taallijst genoteerd staan. Hoewel de prijzen van paarden, koeien, schapen, enz. uiteraard uit eenlopen, krijgen we toch de in druk dat sommige boeren de scha de wel wat overdreven hebben, wanneer de prijzen van hun dieren nogal wat hoger gesteld zijn dan die van anderen. Wel was het dui delijk zo, dat sommige boeren aan zienlijk meer schade hadden dan anderen. Zo was Cornelis Hekel schade 2590.-.- alleen al honderd schapen en vier paarden kwijt. Ar jen Willemsz. Kos had een schade van 1489.-.-, Simon Dissel van 1340.-.- en Cornelis Exter van 1195.-.-, maar anderen als Corne lis van Twuyver 895.-.-, Pieter Dirksz Geel 873.-.-, Maartje Oomkes 858.18.-, Arjal Heynst- man 771.-.-, Hendrik Stins f 715.-.- Cornelis Blaauboer 597.-.- Jan Schoorn 556.5.-, Cornelis Schrie- ken 448.10, Simon Blaauboer ƒ400.-., Dirk Braven 280.-.- Jan Symonds Metselaar 239.10. en Cornelis Vader 105.18.-, lcwamen er met minder af. In totaal 59 inge zetenen kwamen voor op de schadelijsten. Vooral aan de Nieu- wesluis was men er goed afgeko men: het lag blijkbaar te ver weg en er viel weinig te halen. Hoeveel schade Sommige gedetailleerde 'schade claims' geven interessante informa tie over prijzen van allerhande za ken: een koperen theeketel f 3.-.- Een konkelpot 4.-.- Een vork/lepel 0. 2.- Een mes 0. 4.- Een emmer 0.15.- Een pollepel 0.3.- Een spade 2. -.- Een 'kakhuys' 3- Twee paar schaatsen en een prikslee 3- Een pankoekepan 0.18.- Een wagenhaam 4. -.- Twee hoofdstellen en een bit 3-- Een zoutkist 4. -.- Een zak aardappelen 1. -.- 1 pintje jenever 0. 6.- Een halsdoek 1. -.- Een kussen en een sloop 2. -.- Een paar schoenen met gesp 14. -.- Een paar nieuwe* schoenen 2.10.- Een wollen deken 4-15-- Vrouwenkleren: 3 hemden 4.10.- 3 onderborstrokken 4.10.- 3 kapers (mutsjes) 3- 1 onderbroek 2. -.- 1 hemd 2. -.- "Het is niet altijd duidelijk of er sprake is van 'nieuwwaarde'. Schadevergoedingen Er zijn blijkbaar wel schadevergoe dingen uitgekeerd, want in het dos sier ligt een briefje gedateerd 7 september 1803, waarin een veront ruste burger schrijft dat anderen al wel een vergoeding hebben ontvan gen, maar hij nog niet. Een heet hangijzer was uiteraard 'het be- 107

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1999 | | pagina 19