bedrijf is opgeheven. Het filiaal van
de N.V. Hoogerwerff, Chabot en
Vissers wijnhandel gevestigd aan
de Zuidstraat eveneens is opgehe
ven, de firma heeft geen vestiging
meer in Den Helder".
Dat was juist, broodbakker J.Th.
Stevers bakte én verkocht zijn
brood-produkten in de Konings
traat, in het pand waar ooit de
brood en koekbakkerij van Willem
Lammers (1859-1943) was geves
tigd. Maar Lammers, volgens zeg
gen tot ver buiten de stadsgrenzen
bekend om vooral zijn speculaas en
taai taai, kreeg in 1921 dé felbe
geerde onderscheiding. Want tij
dens een bezoek aan Den Helder
kreeg Koningin Wilhelmina met
haar gevolg een maaltijd aangebo
den met brood en krentenbollen
dat door bakker Lammers was ge
bakken en zo kreeg hij, niet veel la
ter, het predikaat hofleverancier uit
gereikt. Sinds 1921 sierde dan ook
het koninklijk wapen met de bijbe
horende vergulde letters "Hofleve
rancier" trots de bakkersgevel aan
de Koningstraat. Nadat de bakkerij
van Lammers achtereenvolgens
werd overgenomen door: Jan Mens,
J.TH. Stevers, Cees Klopper en ver
volgens door L. Dekker kreeg in
1960 het pand een totaal andere be
stemming. Vanaf dat jaar is daar de
winkel van muziekhandel Rijkers
gevestigd.
De genoemde wijnhandel, een fili
aal van de N.V. Hoogerwerff, Cha
bot en Vissers uit Schiedam bevond
zich aan de Zuidstraat op nummer
37. Het was gevestigd aan het eerste
gedeelte van de straat, ter hoogte
waar vroeger de drie drijvende dok
ken van de Rijkswerf lagen. De laat
ste filiaalhouder was J.M. Versfeld,
tot 1967, want in dat jaar werd de
winkel opgeheven. Het is nu woon
huis en er is niets meer wat herin
nert aan een hofleverancier van
dranken en wijnen. Of het moet de
fraai betegelde portiek zijn met de
kleine ramen van de etalages aan
de linkerzijde én de afgebroken ha
ken in de voorgevel waar tot 1963
het koninklijk wapen heeft gehan
gen. Want in dat jaar is het wapen
van de gevel gestolen en nooit meer
terug gevonden, een vervanger
heeft er ook nooit meer gehangen.
Dit betekent dat Den Helder alleen
nog door de aanwezigheid van de
vestigingen van de Koninklijke Al-
bert Heijn drie koninklijke winkels
binnen zijn stadsgrenzen heeft.
De laatste richtlijnen voor het pre
dikaat hofleverancier luiden onder
andere dat het bedrijf of de onder
neming tenminste honderd jaar zal
moeten bestaan en in zijn branche
binnen de provincie een uitzonder
lijke positie inneemt. Zelfs dan nog
zal het brevet alleen bij een bijzon
dere gebeurtenis of jubileum wor
den verleend.
Werd vroeger het predikaat hofleve
rancier door alle leden van het ko
ninklijk huis verstrekt, nu wordt de
onderscheiding alleen nog door het
regerend staatshoofd - Koningin
Beatrix - verstrekt, aldus de regle
menten.
Rens Schendelaar
Bronnen
Hofleveranciers in Nederland, door
M.R. van der Krogt
Gemeentearchief Den Helder inventa
ris 1815-1900 (nr. 60) 1900-1920
(nr. 283)
Helders Weekblad: Terug Blik, num
mer 134 - Broodbakkerij Lammers,
door Marinus Vermooten.
Stichting Museumwinkel Albert Heijn,
Zaandam
De Heldersche en Nieuwedieper Cou
rant, archief HHV.
De Koningstraat
met aan de linker
zijde, ongeveer
aan het einde van
de panden, de
brood en koekbak
kerij van Willem
Lammers. Aan de
overkant zijn de
torentjes van de
Witte bioscoop
zichtbaar.
86
