Van het Clijf tot Den Hoorn Cornelis de Jager en Willem J. Kikkert T hui the Jland of T ejjèl fherveth it felf vohen it Ijeth ah out east Andbj north fromyou. V Vambus. De geschiedenis van het zuiden van Texel, van de oudste tijden tot de verwoesting van Den Horn en het ontstaan van Den Hoorn. ISBN 90-804490-1-6 prijs f 59,50 Uitgave Nauta Boek, Texel 0222 - 312495 Aanleiding tot publicatie van dit onlangs verschenen boek was de herdenking van de verwoesting van het al oude kustdorpje Den Horn (Horn hoek) in de Hol lands - Friese oorlog in 1398. Het totaal vernielde Den Horn, gelegen op de plaats die nu Oude Hoorn ge noemd wordt, werd in feite niet meer opgebouwd. De bevolking nam de wijk naar de nabij gelegen hoogte het Clijf (klif steile kust): daar ontstond het nieuwe Den Hoorn, zoals wij dat nu nog kennen. Dit kloeke boek (ca. 200 pagina's, groot formaat), rijk geïllus treerd met ca. 125 (zwart wit) foto's en tekeningen om vat, behalve een voorwoord, literatuurlijst en een regis ter van persoons- en zaaknamen, twaalf hoofdstukken. In de eerste vier wordt de ontwikkeling van de kustlij nen, getijde geulen en andere waterlopen in de loop der tijden besproken tot en met de 'doorbraak' van het Marsdiep (12e eeuw). De daarop volgende drie hoofd stukken gaan over de oudste bevolking in het zuiden van Texel: prehistorische jagers, terpbewoners uit de bronstijd tot in de Romeinse tijd, opkomst en onder gang van het legendarische dorp Wambinghe, Wem- mingen, De Westen, de kerstening van het gebied en de achtereen volgende kerken van De Westen, even zo vele bakens in zee! Tot circa 1300 was De Westen het belangrijkste dorp van het eiland. In hoofdstuk 8 wordt uitvoerig ingegaan op de bewoning van het (agrari sche) Clijf in de middeleeuwen, telkens met zeer veel aandacht voor de vaak zeer interessante archeologische vondsten. Na een uitvoerige beschrijving van de eerste dijken en poldertjes op Zuid Texel in hoofdstuk 9, wordt in de erop volgende hoofdstukken ingegaan op de (nieuwe) duinvorming door 'verhelingen' van zand- bankjes uit de buitendelta van het Marsdiep tegen Texels Zuidkust. De Naai (later Den Andel) en de Kuil 'Zo toont het eiland van JesseI zichzelve, wanneer het oost en noord van je ligt'. De toren, genaamd Wambuis, is de kerktoren van De Westen. De kaap op het duin rechts is 'de Oude Kapen Nol', (tye-eeuwse Engelse scheeps- kaart). Op de kaart van loannes van Keu len uit t68i het 'Westeynd of 't Wambas'. (Cule) zijn restanten van de oudste stroombeddingen van het Mars diep, dat zich - zoals iedere rechtge aarde Nieuwedieper weet - in de loop der tijden steeds meer in zui delijke richting verplaatst heeft. Op deze nieuwe duincomplexen ont stond het handelsdorpje Den Horn. Voor Nieuwediepers met histori sche en landschappelijke belang stelling die graag zo nu en dan een dagje naar Texel gaan om daar rond te fietsen, is dit boek een absolute 'must'. Heerlijk al die naamsverkla ringen en schetskaartjes van hoe het was en uiteenzettingen over hoe het zo gekomen is! Van harte aanbevolen. J.T. BREMER -jWftZynJcf 40

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1998 | | pagina 8