Het tij keert
Oud en Nieuw 125 jaar geleden
'Zo'n oudejaarsavond heeft altijd
iets dat anders is dan hetgeen
een gewone avond meebrengt.
Dat iets is niet altijd aangenaam;
verre van daar; het is soms zeer
treurig', aldus de Heldersche
Courant op 31 december 1873. 'Er
komen dan wel eens denkbeelden
bij ons op, die zelfs zeer smarte
lijk zijn, maar al is dit nu juist
niet het geval, een zekere wee
moedigheid kan bijna niemand
van zich weren. Die weemoedig
heid zelve heeft intussen iets
bemoedigends. Zou dat niet
komen door de nabijheid van de
opgaande zon, die onze blik als
vanzelf op de toekomst richt, die
onze hoop verlevendigt. De
mensch, die niets meer van de
toekomst verwacht, behoort
gelukkig tot de zeldzaamheden.
Hiermede wenschen wij onze
lezers een genoeglijke einde van
het jaar 1873'.
Het waren weinig hoopvolle woor
den in een tijd dat de eerste donke
re wolken zich boven Den Helder
samenpakten. Immers, de laatste
jaren van een korte economische
bloei kondigden zich aan. On
danks dat er dikke rijen schepen
aan de steigers lagen van het Nieu-
wediep, waar mannen laadden en
losten en waar drukte en bedrijvig
heid heerste. In de Courant wer
den de statig binnenlopende zeil
schepen aangekondigd als 'Bin
nengekomen te Helder' of'Uitge
zeild te Helder'. Dat waren niet de
kleinsten en zij hadden namen als:
Rose, Ocean King, en Lindesnaes.
De handel bloeide nog steeds,
vooral aan de Binnenhaven waar
de handelaars in scheepsbenodigd-
Havengezicht Nieuwediep.
heden woonden. De bevolking nam gestaag toe en be
stond in 1873 zelfs uit 25.328 inwoners. Maar in Am
sterdam wisten ze het toen al. Daar werd al sinds 1852
onafgebroken actie gevoerd, en nu met succes! 'Voor
het verkrijgen eener kortere verbinding naar zee, welke
tenslotte leidde tot het graven van het Noordzee-Ka-
naal'. Anders gezegd, het graven van de directe vaar
route vanaf de Noordzee, via IJmuiden naar Amster
dam. En dat zou de doodssteek voor maritiem Den Hel
der gaan betekenen en dat kwam ieder (nieuw) jaar
dichterbij. Er was nog maar een paar jaar te gaan, tot
1876 om precies te zijn, tot de opening van het Noord-
zee-Kanaal. Den Helder had de slag verloren van Am
sterdam. Ondanks, of beter gezegd dankzij dat Nieuwe
diep zich ontwikkeld had tot meer dan een voorhaven
van Amsterdam. Zelfs tot afvaarthaven voor stoom
schepen omdat Amsterdam noch Rotterdam toeganke
lijk waren voor de stoomschepen van de Maatschappij
Nederland, domweg omdat zij een te grote diepgang
hadden. Huurde deze Maatschappij zelfs niet een
48