voor het maken van gietwerk.
Bij de stoomwerkplaats hoort de
ketelmakerij, met daarin de
nodige werktuigen tot het pun-
chen en knippen van platen en
een gloeioven om verschillende
vormen die in ketelconstructies
voorkomen, aan de platen te
kunnen geven. Naast de stoom
werkplaats bevindt zich een
licht- en weegkraan waarmee
machinedelen van maximaal 8
ton kunnen gelicht worden.
De smederij waarin zowel licht
als zwaar scheepssmeedwerk
wordt vervaardigd, bevat onder
andere twee stoomhamers, boor-
en draaibanken alsmede schroef-
snij-, punch- en knipmachines.
Tot de smederij behoren verder
een koper- en blikslagerij en een
loodgieterswerkplaats
De huistimmermanswerkplaats
waar de verschillende inwendige
betimmeringen van de schepen
worden vervaardigd of hersteld.
De sloepenloodsen waarin de
sloepen der schepen worden
gerepareerd, vernieuwd en opge
borgen.
Een grote en een kleinere hout-
staaf om hout te kunnen buigen
in de vorm benodigd voor de
scheepsbouw.
De kuiperij en blokmakerij voor
het herstel van het vaatwerk en
het aanmaken van de benodigde
blokken van de tuigage.
Een loods voor het bergen van
masten en verdere rondhouten
en het aanmaken of repareren
van verschillende delen van tui
gage, als marsen, ralings enz.
De zeilmakerij en takelzolder tot
het aanmaken of herstellen van
zeilen en het gereedmaken der
nodige tuigage voor de schepen
die in dienst of in conservatie
zijn.
De schilderswerkplaats is aange
wezen voor het schilderen en
onderhouden van de diverse
inventaris, het meubilair van de
schepen en verder tot bergplaats
De Rijkswerf in de jaren '70.
van de benodigde schildersgereedschappen.
De magazijnen van uitrusting bevatten alles, dat
betrekking heeft op de inventaris, zowel van zeil-
als stoomschepen betreffende tuigage, de gewone
scheepsbenodigdheden alsmede artilleriezaken. Op
het terrein van de werf heeft men bovendien een
geschutspark, een laboratorium voor ernstvuurwer-
ken en een bergplaats voor ontvlambare stoffen. 7
Deze samenhang van activiteiten, gerealiseerd in de
vorige eeuw, met het doel, de uitrusting en het onder
houd van de schepen der Marine, is bepalend geweest
voor het unieke karakter van rijkswerf Willemsoord
aan het Nieuwediep te Den Helder.
Dat karakter, z'n grondvorm, z'n buitenschil met
unieke industriële gebouwen, z'n natte dok en de twee
gegraven droge dokken, is van belangrijke waarde voor
ons technisch en industrieel erfgoed. De uitstraling
die dit gebied heeft is inmiddels onderkend door het
gemeentebestuur van Den Helder, de stichting
Cultuurhistorisch Toerisme, de ministeries van onder
wijs, cultuur en wetenschappen en economische
zaken en de provincie Noord-Holland. 8
Deze instanties hebben het initiatief genomen om op
het oude Willemsoord met inachtneming van de histo
rische situatie tot planontwikkeling te komen voor een
themapark 'Nederland Overzee'. Hiermee wordt de
invloed en de uitstraling van de republiek der verenig
de Nederlanden en het interne koninkrijk door de eeu
wen heen in relatie tot vele landen verbeeld.
Juist deze plek is logisch, omdat vanuit hier, de zeeva-
39
