alsmede een diner in de Admiraalszaal in het Paleis.
En aan dat diner werd, naast vele marine-autoriteiten,
ook deelgenomen door K.W.F.M. (Karei) Doorman,
later eskadercommandant van de Nederlandse vloot
die in de Javazee ten onder ging. Van die gebeurtenis
in het Paleis is een foto bewaard gebleven.
Aanvankelijk stond boven op het directiegebouw een
installatie, het tijdsein, voortgekomen uit het in de
Franse tijd ingevoerde Semaphore-stelsel, waarmee de
juiste tijd werd aangegeven. Door middel van handbe
diening vielen om exact twaalf uur 's middags de klep
pen neer, zodat alle schepen in de haven en op de
rede en de walinrichtingen daarop de klok konden
controleren en -zonodig- gelijkzetten. Volgens de
Zeemansgids voor de Nederlanse kust 1936, blz. 100
werden de borden 5 minuten tevoren in vertikalen
stand gesteld en vallen in horizontalen stand te 12 h. o
min. o sec. M.T. Amsterdam (n h. 40 min. 00 sec.
M.T. Greenwich); gedurende den zomertijd één uur
vroeger'. Het jaar waarin dit systeem is verdwenen
kon niet meer worden achterhaald. Wel verschenen
toen op het gebouw twee hoge masten met antennes,
waarmee door middel van 'draadloze telegrafie' ver
binding met de schepen op zee mogelijk was. Hieruit
kan worden geconcludeerd dat in het gebouw de ver
bindingsdienst was gevestigd.
Vervolgens kwam de groen geschilderde seinpost op
het Paleis, met daarvoor, boven de hoofdingang een
mast voor de Nederlandse vlag. In deze seinpost werd
continu wacht gelopen door seiners van de marine,
die met seinlamp en vlaggen boodschappen wisselden
met de schepen in de haven en op de ree. Ook werd
van daaruit 's morgens en 's avonds het sein voor de
vlaggenparade gegeven. Het klimaat in de seinpost
was als buiten: hitte en kou werd de dienstdoende
wacht niet bespaard. Via de zolder, een houten trapje
en een luik in het dak was de seinpost te bereiken.
Eens was op die plaats een duivenhok van waaruit
postduiven berichten vervoerden naar schepen op de
rede. Zou er toen een matroos met het brevet duiven
melker in dienst zijn geweest?
De seinpost werd geschiedenis bij het in gebruik
nemen van het Havencoördinatiecentrum op
Harssens-eiland.
(wordt vervolgd).
Den Helder, zomer 1996.
W. Kalkman
Met dank aan:
De Heer T. Jansen, hoofd inwen
dige dienst commandementsge-
bouw.
De heer H. den Ouden, hoofd
Beheer D.G.W.& T., dienstkring
Den Helder.
De stichting Historische verdedi
gingswerken, Den Helder.
Audio visuele dienst Koninklijke
marine.
Geraadpleegde bronnen:
Herstelplaats voor 's Lands Vloot,
door M. Bakker (1993).
Marineblad, 4e aflevering:
'Willemsoord 20 september 1822-
1922', door J.F. Graadt van Roggen
(1922).
Beschrijving van Den Helder met
het Nieuwediep en Huisduinen,
door J. Van Dam den Boumeester
(1847).
Ontwikkelingsgeschiedenis en
beschrijving der gemeente Helder,
door D. Dekker (1875).
Den Helder.... ze noemden je
vroeger Nieuwediep, door drs.
Gus H. van Heusden (1975).
De Koninklijke marine en haar
monument te Den Helder, door
dr. L.A.M. Goossens (1974).
Krijgsverrichtingen Stelling Den
Helder 7/4-1939 tot 14/5-1940,
door Marinestaf.
52
