KONINKLIJK BEZOEK IN DE ZIJPE 7 JAN T. BREMER HOFLEVERANCIER. Ter gelegenheid van 400 jaar polder De Zijpe bracht Koningin Beatrix vergezeld van de Com missaris van de Konin gin in Noord-Holland op 23 mei een werkbe zoek aan de jubilerende polder. Tijdens het officiële gedeelte van het bezoek, dat als thema "De strijd tegen het water" kreeg, was een van de sprekers Jan T. Bremer, auteur van vele historische en geografi sche boeken en artikelen, in ons blad Levend Verleden bekend als redactielid. Tijdens zijn toespraak in het Gemeentehuis Zijpe te Scha- gerbrug sprak de schrijver de volgende woorden tot onze vorstin Majesteit, dames en heren, Behalve Overijssel misschien is Noord-Holland de enige provincie met een Kop. Een kunstkop, want op het voormalige eiland Wieringen na zijn 't allemaal polders: Zijpe (1597), Wierin- gerwaard (1610), Koegras (1817), Anna Pau- lownapolder (1845), Wieringermeer (1930). In feite is de Noordkop een stuk Waddenzee dat in de loop der eeuwen bij stukjes en beetjes is -her overd- op de zee. Heroverd, want ooit, zo'n dui zendjaar geleden, was dit gebied óók door men sen bewoond. Veel steden en dorpen bij Wierin gen laghen die al metten water moesten ver- smooren in den jaren dertien drie en derig mit claghen doen onderliep Gonsende en ander ste den verlooren. Zo schrijft de 16e eeuwse schoolmeester Valcoogh in zijn Rijmkroniek van de Zijpe, over de ondergang van het dorp Gonsende in het zuiden van de tegenwoordige Wieringermeer. En over het Zijpergebied schrijft hij ondermeer: hoe fray lach die stad Leeuwenborn met sloten en mueren op ten groot Keijns so men siet aan die structuren Nog veel meer namen noemt hij: Grebbe, Lamoer, Schulphom, verdronken nederzettingen, waar later, tijdens bedijkingen, de sporen van terug gevonden zijn. Restanten van bewoning, hui zen, begraafplaatsen, aardewerk. Maar ook res ten van terpen en van primitieve dijken. Ver geefse pogingen van middeleeuwse bewoners om zich te verdedigen tegen inbraken van de zee. Inbraken door zeegaten als de Zijpe bij Pet ten, het Heersdiep tussen Callinghe en Huisdui nen en het zeegat van Texel, het Marsdiep. Met moeite konden de bewoners, zoals U op het kaartje van Hollands Noorderkwartier in 1350 kunt zien, zich tenslotte handhaven achter West- friese en Schoorlse zeedijk. Van de kuststrook in 1597 -1997 400 jaar Zijpe Huidige kustlijn Reconstructie van het landschap in de kop van Noord-Holland omstreeks het jaar 1000 na Christus (naar F. Diederik)

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1997 | | pagina 7