Maar het schip viel uit de koers, werd speelbal van de golven en kwam op de Zeeuwse kust van West-Kapelle terecht. De bemanning werd met schuiten van het schip gehaald dat binnen korte tijd vernield was. De rol van gevangenen en bewakers werd gewisseld en de Engelsen wer den krijgsgevangen gemaakt. De Jupiter dreef tot 15 oktober in de Noordzee om uiteindelijk ter hoogte van Breeveertien te kunnen ankeren. Zij werd op sleeptouw geno men en kwam op 25 oktober in de Humber aan en werd naar de Nore gesleept. Dit schip, met als thuishaven Den Helder, ligplaats het Nieu- wediep, (nu ter hoogte van de Moormanbrug) werd hersteld, vernoemd in Camperdown en ingericht tot gevangenisschip te Chatham. De Vrijheid kwam 16 oktober te Yarmouth aan, werd naar de Nore gesleept, hersteld en onder de zelfde naam ook ingericht tot gevangenis schip te Chatham. Ook de Vrijheid lag voordien veel in de Helder- se haven, achteraan in het Nieuwediep. Zuid waarts (vanaf nu de Zeedoksluis) lagen de imposante 's Landsschepen van Oorlog. Daar lagen voorheen de Jupiter en de Vrijheid direct achter elkaar, met de spiegel naar zee gericht, met trossen en borganker vastgezet in het dras sige zand van de wal. Het schip Admiraal Tjerk Hiddes de Vries lag de 28e oktober voor de Nore, werd hersteld en opnieuw bewapend en werd bij het Britse West- Indisch eskader gestationeerd te Jamaica. De Hercules werd door de Triumph op sleep touw genomen en kwam 16 oktober in Yar mouth aan en werd daar blokschip. De zwaar gewonde bevelhebber Rijsoort en de andere gewonden werden aan wal gebracht. Bevelheb ber Gijsbert Jan van Rijsoort overleed niet lang daarna aan zijn verwondingen. Hij werd met militaire eer op 30 oktober begraven op het St. Nicholas kerkhof in Yarmouth. Zes bevriende officieren droegen de kist naar het graf, gevolgd door vele Nederlandse krijgs gevangenen en de bevelhebbers van de Engelse vloot die hem de laatste eer bewezen. De Oxfordshire militie vuurde tijdens de plechtig heid drie salvo's af. Maar het kerkelijk begraaf- register van de St. Nicholas Church vermeld meer begrafenissen van overleden schepelingen van de Bataafse vloot. "Dutch Sailors" werden ze genoemd, mannen met namen als: De Graaf, Mulder, Bieras, Smidt, Jacobs, Kockard, Berands, Troudman, Steehagel (bemanningslid van de Gelijkheid) en Frijlick (de Haarlem). Namen die, door de geestelijke van de kerk Samuel Edwards in de week van 27 oktober tot 1 november werden bijgeschreven tussen de overleden burgers van Yarmouth en begraven op het kerkhof. Zoals er meer Bataven begraven zijn op de begraafplaatsen van Engelse dorpen en steden. Het St. Nicholas kerkhof bestaat anno 1997 nog steeds, de kerk is herbouwd, na een vernietigend bombardement op de haven stad in de Tweede Wereldoorlog. Vernield is toen ook de monumentale inscriptie van Kapi tein Van Rijsoort die zich in de kerk bevond, in de kerkvloer aan de westzijde, tussen het doop vont en de kerkbanken. Het wordt genoemd in de lijst van inscripties, vermoedelijk samenge steld tijdens de eeuwwisseling. De volledige tekst wordt helaas niet genoemd. Aan de wal werd voor de krijgsgevangen scheepsbemanningen appel gelezen, daarna vertrokken zij, tussen twee rijen soldaten naar de krijgsgevangenis in Peterborough, Nort- hampton en Norman Cross near Stilston-Hun- tinh, Donshire. Het waren rijen van getekende en bleke, verweerde gezichten, met uitdrukkin gen van onderdrukte pijn. Daar hebben zij (sommige zelfs tot 29 maanden) gezeten eer hen weer toestemming verleend werd om naar huis terug te mogen keren. Norman Cross werd speciaal gebouwd voor het vastzetten van Ne derlandse en Franse gevangenen: gevangenen van de Franse Revolutie en de Napoleontische oorlogen. Houten barakken, bewaakt door twee regimenten soldaten, gestationeerd op het com plex, met buiten het terrein kanonnen. Onder tussen werd in het vaderland een Nationale Commissie benoemd tot ontvangst van vrijwil lige giften, voor de ondersteuning voor wedu wen en wezen van in de zeeslag gesneuvelden

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1997 | | pagina 25