HELDERSE JAREN 1851 T/M 1875 door L. F. van Loo - Aflevering 22:1872 schoolgeldheffing - schenking aan de armen - station vergroot 115 BEVOLKING Ook dit jaar was er weer een toename van het inwonertal, van 19.613 naar 20.044. Dat was het gevolg van een flink geboortenoverschot (313) en een beperkt vestigingsoverschot (118). In Den Helder waren ruim tweeduizend mili tairen gelegerd, 235 bij de land- en 1773 bij de zeemacht. Drie mingegoede timmerlieden zochten als landverhuizer hun geluk in Noord-Amerika. Een van hen nam vrouw en zes kinderen mee naar de 'nieuwe wereld'. GEMEENTEBESTUUR Over 1871 was er een flink batig saldo van 21.593,33. De totale gemeentelijke inkom sten, vooral uit belastingen, waren bijna twee ton. Grootste uitgavenpost was "openbare wer ken" met 44.000,— gevolgd door armenzorg (ruim 30.000,—) en lager onderwijs (bijna 25.000,-). Nog steeds waren de gemeente-accijnsen een grote bron van inkomsten. Op het gedistilleerd kwam meer dan 40.000 gulden binnen, op het gemaal (meel) 42.400,— en op het geslagt (vlees) 19.350,—. In totaal ruim een ton, wat ongeveer 8000 gul den meer was dan het gemiddelde van de jaren 1866 t/m 1870. Maar de belasting op het gemaal moest van het rijk per 1 januari 1872 met een derde en per 1 januari 1874 nog eens met een derde verminderd worden. MEDISCHE POLITIE De pokken eisten zeventien slachtoffers; de in de eerste helft van het jaar heersende roodvonk was gelukkig meestal goedaardig en leidde tot slechts twee sterfgevallen. Mazelen en typhus vergden er meer, namelijk elf en zestien. Dat laatste was "meer dan gewoonlijk". Ook leden nogal wat mensen aan kinkhoest. Tegen pok ken werden maar 97 inwoners van Den Helder gevaccineerd, waarvan 91 kinderen jonger dan tien jaar. Het ziekenhuis boekte 3171 ver- pleegdagen. OPENBARE VEILIGHEID Branden sloegen toe in een koperslagers- en timmermanswerkplaats en een woonhuis. Bij die tweede brand ging ook de inboedel ver loren. De marine hielp in beide gevallen bij de bluswerkzaamheden; alletwee de objecten waren verzekerd. Voorts raakte een schip "tot op den waterspiegel verbrand". De openbare verlichting is weer uitgebreid in 1872. Schipbreuken/strandingen 8 op 9 januari: "Op de Noorderhaaks gestrand het Engelsche barkschip 'Lady Grundlay' van Equique met salpeter naar Hamburg. Van de equipage, 12 man, is een man verdronken; de overigen hebben zich met de booten van boord begeven en zijn door een loodskotter behou den te Nieuwediep aangebragt". ONDERWIJS Waarschijnlijk vanwege stijging van het leer lingenaantal ging de jaarwedde van de hoofd onderwijzer te Huisduinen omhoog van 375 naar 400 gulden. De stad haalde enigszins bak zeil in de strijd met de hogere overheden over het heffen van schoolgeld op de lagere scho len. Tot dan toe was dat niet gebeurd, maar de verplichte verlaging van de accijns op het gemaal noopte er nu wellicht toe. Het was natuurlijk ook mogelijk geweest om de meer

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1997 | | pagina 7