132
het graven is. Op een steen stond te lezen: hier
ligt begraven in leven pastoor, het jaartal was
slechts ten dele leesbaar", (later zou blijken dat
de grafzerk van pastoor Heycamp was opge
graven). Op een andere steen werden de woor
den "een huysvrouw" ontcijferd. Onderzoeks
leider drs. H. Halbertsma vermoedde dat de uit
gegraven beenderen bewijzen dat, ook nadat de
kapel niet meer in gebruik was, de mensen uit
de omgeving de begraafplaats nog lange tijd in
stand hielden voor het ter aarde bestellen van
hun overledenen. De geschiedenis herhaalt zich
als er in 1997 bouwactiviteiten plaatsvinden op
de plek waar eeuwenlang de Torp stond. "Bouw
Parkplan-Villa's De Schooten" staat er op grote
borden langs het gebied. En weer worden er
tijdens de herinrichting van het gebied vond
sten gedaan, waaronder vijf historische waar
devolle skeletten.
HET SCHOOTER BUITENVELD
In de oude impost (belasting) overlijdens-regis-
ters en de overlijdensboeken van de Oud-
Katholieken van Huisduinen en Den Helder
werden geen aantekeningen gemaakt of men op
de Torp of op de Algemene Begraafplaats werd
begraven. Ja, een enkele keer staat er in de kant
lijn de notitie "sullende op de Torp worden
begraven", zoals op 7 april 1732 in het regis
ter "mij vertoond een lijkbriefje van Comelia
Jans van de Oude Sluijs in de Zijp, aangege
ven alhier, sullende op Torp begraven worden".
Hier was echter geen vaste regel voor. Wel is
het zeker dat vele overleden Oud-Katholieken
op de Torp hun laatste rustplaats hebben gevon
den. De vroegere begraafplaats lag ter hoogte
van de lokatie die nu bekend is als het appar
tementen complex de Torp en omgeving in de
Schooten. Werd de Torp eeuwenlang aangeduid
als "Behouden dorp. Dorp of Torp" etc., vanaf
1796 vermeldt landmeter Jan Peereboom deze
heuvel als kerkhof. Een kaart in de Historische
Atlas van Noord-Holland, uit het jaar 1907,
noemt deze lokatie "Het Dorp, oude begraaf
plaats". Door afgravingen voor woningbouw
etc. is er echter niets meer over van datgene
wat eens de Torp was.
De voormalige terp uit de 11e eeuw was in het
begin van de vorige eeuw nog een verhoging
in het uitgestrekte land van "het Schooter bui-
tenveld", land met glooiende zandgronden die
met laag water droogvielen. Ten noorden lag de
verhoging "Schaapherdersbol" en een aantal
zwinnen waaronder het Grote Brugzwin, bereik
baar via houten bruggetjes (bregjes) en aarden
dammen. Iets zuidwestelijker lag de domein
hoeve "de Schooten" op nagenoeg dezelfde
lokatie van wat nu is buurthuis de Boerderij aan
de G.M. van Waardenburglaan. Daar is de ver
hoging "de Schooten" die vroeger, met de Torp,
de Schotervlakte kenmerkte nog goed zichtbaar,
het buurthuis is namelijk niet op een kunstma
tige ophoging gebouwd, maar staat op een
behouden hoog gelegen deel van het oude land.
N.B. Als er bij graafwerkzaamheden in
Julianadorp menselijke beenderen in een veen
laag worden gevonden zijn ook dat de resten
van een oude begraafplaats. De vindplaats is ten
westen van de Wethouder de Boerstraat en op
grond van het feit dat elders in Julianadorp
kogelpotscherven uit dezelfde venige laag zijn
gevonden wordt gemakshalve aangenomen dat
de begravingen van eveneens middeleeuwse
ouderdom zijn.
Bronnen,
12 Eeuwen Katholicisme aan het Marsdiep, door
M.M.J. Hoogenbosch.
"Nieuwstad" 100 jaar Lieve Vrouwe Kerk te
Den Helder, door M.M.J. Hoogenbosch.
Kerkarchief OLVOO en Petrus en Pauluskerk.
De Oud-Katholiek, nummer 21 jaargang 1935.
met dank aan,
T. Ham, koster Oud-Katholieke kerk Den
Helder
J. Raaymakers, beheerder RK-begraafplaats
P.J.M. Sanders, Kerkelijk Bureau RK parochies
J.K. Schendelaar, Den Helder
E. Wijker, emeritus pastoor Amersfoort
RENS SCHENDELAAR