83 grootste uitgavenposten waren: openbare wer ken 44.933, armenzorg 25.876 en lager onderwijs 23.323. De inkomsten uit de eer der genoemde verbruiksbelastingen waren: op gedistilleerd/likeuren 42.152, op gemaal (meel) 35.676, op geslagt (vlees) 15378 en op turf 5088. OPENBARE VEILIGHEID Den Helder had een politiecorps van 41 man, bestaande uit een commissaris, een inspecteur, zeven agenten, zes veldwachters en 26 nacht- wachts "behoorende tot de politie". De Rijks- veldwachtbrigade te Helder omvatte een Briga dier Majoor Titulair en vijf rijksveldwachters. BRANDEN Door brand getroffen werden in 1867 een woning ("door onvoorzichtigheid; spuiten inge zet"), een keet (door onvoorzichtigheid, "bran- demmers" ter blussing ingezet, schade 25 gul den), een hooischuur op 't Koegras (gedeelte lijk verbrand vanwege hooibroei, 2 spuiten in gezet, schade 400 - was verzekerd) en een loods (ook gedeeltelijk verbrand vanwege onvoor zichtigheid, 2 spuiten ingezet, was verzekerd). STRANDINGEN 8 Februari. "Het Amerikaansche schip Addison, kapitein Slow, met tabak van Samarang naar Amsterdam (via Den Helder en het Noord hollands kanaal). Van de equipage zijn 19 man en de vrouw en het kind van de kapitein omge komen. De kapitein zelf, de 1ste stuurman en vier matrozen zijn op een wrak drijvende gevonden en in de haven aangebragt". 24 Maart. "Het Engelsche stoomschip Clyda, kapitein G. Jonas, met steenen en leijen, naar Hamburg. De equipage is gered door de red dingboot". "Op den zuidelijken dam der Marineschutsluis te Nieuwediep is van rijks wege eene sleephelling gemaakt ten dienste van de N.en Z.hollandse reddingmaatschappij". MILITIE EN SCHUTTERIJ Van de 128 potentiële dienstplichtigen moes ten er 46 in dienst. Voor de loting bleken er 65 goedgekeurde kandidaten te zijn. Vier plaatsvervangers en een nummerverwisselaar namen de plaatsen in van kapitaalkrachtige jon gelui die niet in dienst wilden en daar flink wat geld voor over hadden. De tot dan toe 'sla pende' schutterij in Den Helder moest 'dienst doend' gaan worden. Het Artillerie Vrijkorps telde "tusschen de 222 en 256 werkende leden en 90 niet werkende contribuanten. Het onder wijs, zoowel practisch als theoretisch, werd gegeven door de heeren 1ste Luit. Adj. Ponse, em Paravicini di Capelli. Gedurende den zomer hebben 56 exercitiën plaats gehad, waarvan 33 met het geweer en in de manoeuvres, en 23 met het geschut op de batterij aan het wierhoofd". KERKELIJKE ZAKEN (bron: J.T.Bremer in de Helderse Courant van 6-8-1994). De Evangelisch Lutherse gemeente in Den Helder had in 1867 te kampen met de moder ne prediking van ds. W.J. Manssen (sinds 28 oktober 1866). Hij zou daardoor een zeer slech te invloed uitgeoefend hebben op de gemeen te. Voor het eind van 1867 vertrok deze predi kant evenwel naar Beverwijk, maar zijn opvol ger (29-3-1868 tot 1-12-1880) zou zo mogelijk nog vrijzinniger blijken. De gemeente zou door hen "te gronde zijn gericht". ONDERWIJS Den Helder had een zogenoemde Herhalings school (voor volwassenen, 's avonds en een zondagschool met een onderwijzer en 110 jon gens, alsmede 100 meisjes. Aan de normaal school ontvingen drie rijks- en twee particu liere kwekelingen hun opleiding. Drie "gemeentekweekelingen verkregen eene acte van bekwaamheid als hulponderwijzer". De hoofdonderwijzeres aan de MULO voor meis jes heeft "wederom hare leerlingen voorbereid voor het examen als hulponderwijzeres. Eene daarvan deed met goed gevolg examen in de Fransche taal en eene andere in het Engelsch en Hoogduitsch". De plaatselijke Tekenschool werd "op het einde des jaars bezocht door 39 leerlingen, van welke 8 voorbereidend onder-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1996 | | pagina 27