73 HET "KERCKHOFF" 400 JAAR OUD Het is de "gesworen landmeter P. Pietersen" die in juni 1606 een tekening vervaardigde van het duingebied ten zuiden en oosten van het inmiddels landinwaarts herbouwde Huisduinen en voor het eerst een omlijning met daarin de aantekening "Kerckhoff' vastlegde. Op een lokatie waar tot op heden de Algemene Be graafplaats ligt. Met ander woorden, de huidi ge begraafplaats is circa vierhonderd jaar oud. Pietersen tekende de begraafplaats in de uitlo pers van de Grafelijkheidsduinen ten noorden van de duinheuvel "Conijnenbergh", iets oos telijker lag het gehucht Heiligharn (nu omge ving RK-begraafplaats). Door een akte die bur gemeester Jan in 't Velt op 7 april 1829 aan het "Provinciaal Bestuur in Noord-Holland" schreef is bekend dat het stuk land aan de gemeente behoorde, "de alhier aanwezige be graafplaats behoort sedert onheuchelijke jaren aan de Gemeente, zoo dat voor dezelve geen aankoop van gronden tot aanleg voor een begraafplaats heeft behoeven te geschieden". Het was waarschijnlijk niet al te beste akker grond en het lag, tegen overstromingen, op een hooggelegen gedeelte van de Koogpolder tegen de duinen, het hoogteverschil is nu nog waar te nemen! De aanleg op zo'n opvallende loka tie ver buiten de beide dorpen "op ruim een uur gaans der gemeente gelegen" werd door het dorpsbestuur tijdens de Franse Periode al uniek genoemd als "zoo wij gelooven enig in zijn soort". Een naam heeft het nooit gehad, eeuwen geleden beschreef het dorpsbestuur het als "vanouds zoo genoemd, aan den voet der Grafelijkheidsduinen" en "het kerkhof ofte de begraafplaats deses lands". Een korte tijd zelfs "Borger Kerkhof' en vanaf de jaren 1840 "Algemene Burgerlijke Begraafplaats", maar al circa 130 jaar is het bekend als de Algemene Begraafplaats. GEMEENTE KOOPT LANDERIJEN Het oppervlak van het oudste gedeelte bedroeg 4345,88 m_ en liep ten oosten en ten westen vanaf de opgang van het oude gedeelte tot aan de "Oude iep". Eeuwenlang was het oppervlak groot genoeg om de doden te begraven, zelfs in de jaren 1820 als er al 1800 graven liggen en er toch nog een kwart gedeelte leeg staat. Oostelijk naast de begraafplaats ligt het land van Pieter Korff, de sloot tussen zijn land en de dodenakker houdt hij schoon van riet en kroos. Dit doet hij al jarenlang, gelijk als hij zijn land moet ploegen. Maar dan in de jaren 1840 wordt de begraafplaats te klein en werd Pieter Korff benaderd om zijn land te verko pen. Het aanbod van het gemeentebestuur kwam hem eigenlijk wel goed uit want door zijn hoge leeftijd wilde hij wel verkopen en, na een aantal maanden niets meer gehoord te hebben, werd hij zelfs ongeduldig. Op 23 sep tember 1844 schreef hij dan ook een brief aan burgemeester Jan in 't Velt om "te verneemen in hoeverre de zaak gevordert is met het beno digde land voor een kerkhof, wordt het zelve aangenomen of wordt er afgezien, mij dunkt het wordt eenmaal tijd om tot een besluit te komen, derwijl mijn jaren het vorderen om de zaak te weten ten einde mijne zaken daarna te "Kerkhof Nieuwediep" circa 1850, met links Fort Erfprins en rechts het dorp Den Helder. Uit het schetsboek van C.J. Vos, "Offcier van administratie bij Z.M. Zeemagt". (familie privé bezit).

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1996 | | pagina 17