BOEKENSIGNALEMENT
55
H.S. Danner, H.Th.M. Lambooij en C. Streef
kerk, ..DIE WATER KEERT. 800 jaar regiona
le dijkzorg in Hollands Noorderkwartier, Alk-
maar/Edam 1994 (eindredactie: D. Aten en N.C.
Woestenburg; ISBN 90-71123-28-6) 172 pag's,
49,50.
G.J. Borger en S. Bruines, BINNEWAETERS
GEWELT. 450 jaar boezembeheer in Hollands
Noorderkwartier, Edam 1994 (eindredactie: K.
Plug; ISBN 90-71123-27-8) 176 pag's, 39,50.
Twee fraai vormgegeven en rijk geïllustreerde
gebonden boeken met losse kaarten, uitgege
ven door het Hoogheemraadschap van Uit-
waterende Sluizen in Hollands Noorderkwartier
(Edam) in samenwerking met Stichting Uit
geverij Noord-Holland te Wormerveer, met fi
nanciële steun van Anjerfonds Noord-Holland
en het Baron de Vos van Steenwijkfonds,
beheerd door Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland.
'Die Water Keert' is een dijkboek, dat de voor
geschiedenis en de lotgevallen van het hoog
heemraadschap Noordhollands Noorderkwar
tier beschrijft én een beeld schetst van de eeu
wenlange taakuitvoering van de vroegere zee-
werende waterschappen.
Daarbij komen de zeewerende dijken van
Noord-Holland ruim aan bod. Met name hoofd
stuk 5, van de hand van Lambooij, is interes
sant voor de bewoners van de Noordkop. Ach
tereenvolgens passeren de revue de Hondsbos-
sche Zeewering, de Pettemer Zeewering en om
geving, de zeedijken van de Zijpe, Callantsoog
en de Wieringerwaard de Hazedwarsdijk, als
mede het Koegras (Koegraszeedijk, de Helderse
Zeewering, het drama Huisduinen en de Haven-
dijk). In hoofdstuk 3 figureren de (hoogheem
raadschappen Hondsbossche en Hazedwarsdijk.
Als extra zijn aan dit boek toegevoegd een ze
vental fraaie oude kaarten (beschrijving door C.
Streefkerk in het boek, (p. 148-151) die geza
menlijk de gehele vroegere primaire waterke
ring van het Noorderkwartier in beeld brengen.
'Binnewaeters Gewelf' beschrijft het ontstaan
en de ontwikkeling van het waterbeheer. Door
de ontginning van het Noordhollands veenge
bied sedert de 8e eeuw begon de bodem te dalen
en werd het waterbeheer ingewikkelder. De pro
blemen waren voor de lokale overheden niet
meer op te lossen, waarop het centrale gezag
besloot tot oprichting van het bovenlokale boe-
zembeherende waterschap Uitwaterende Slui
zen.
In de inleiding stellen de auteurs dat het "bin
newaeters gewelt onder controle is", maar dat
is wat te optimistisch, zoals recentelijk (septem
ber 1994) gebleken is. Dit boek zal toen al ter
perse geweest zijn.
Een informatieve grote kaart is los bijgevoegd,
met een uitgebreide beschrijving van Woltering
e.a. van de ROB: "vroegmiddeleeuws Noord-
Holland in kaart gebracht" (het blad Noorder
kwartier van de Archeologische Kaart van Ne
derland, dat een beeld geeft van landschap en
bewoning tussen circa 550 en 950 na Chr.).
Voor de liefhebbers van geschiedenis in het
algemeen en van dijk- en waterbeheer - in deze
streken letterlijk van levensbelang - in het bij
zonder, zijn dit twee kostelijke boekwerken.
Aanbevolen, niet om in een ruk met rode oor
tjes uit te lezen, wel om in te bladeren en af
en toe een stuk te lezen.
L.F. VAN LOO
Bij uitgeverij BV Bonneville te Bergen (N.H.)
verscheen een door Jaap Plukker geschreven
smakelijk boekwerkje getiteld "Staatsgeheim".
Plukker's vader was kok bij de marine en hij
zal thuis dikwijls van de culinaire kunst van