52
Wieringen en Texel boven NAP uitsteken. Op
deze harde ondergrond vormde zich na de laat
ste IJstijd een brede strandwal met duinen (zgn.
Oude duinen), die van meet af aan bewoond is,
later zelfs intensief. Als "nederzetting aan een
waterloop" (zie hiervóór) laat Huisduinen/-
Osdenne zich heel goed denken bij de in ieder
geval rond 800 reeds in deze wal aanwezige
monding van het Maresdeop, het (beginstadi
um? van het) Marsdiep, dat als "fluvius" in de
Vroege Middeleeuwen een diep en met de zee
in verbinding staand water vormde (Rentenaar
cit. in Borger e.a.1994, 164). De afbeelding
geeft de situatie van deze omgeving rond 800
weer.
Wat de Rorikesberg betreft: Rentenaar (a.w.)
acht in een dergelijk landschap een vroege berg-
naam als deze eigenlijk ook meer op zijn plaats.
En de Rorikesput behoeft evenmin moeilijkhe
den op te leveren, want in elk duin van enige
omvang vormt zich van nature een zoetwater-
bel die met behulp van waterputten benut kan
worden. Wanneer Ermengardis, de vrouw uit
het wonderverhaal, helemaal uit Vlaanderen
naar Osdenne is gereisd, bezat deze put blijk
baar grote vermaardheid als geneeskrachtige
bron (Halbertsma 1967, 60).
FORT, VLOOTBASIS, HAVENSTAD
Alle genoemde elementen zijn dus in de toen
malige situatie goed inpasbaar. Een aandachts
punt vormt nu nog het feit dat proost Rainerus
over Hosdenne spreekt als een oppidum. Oor
spronkelijk betekent dit in de romeinse wereld:
een nederzetting, daarna een versterkte stad,
tenslotte een stad zonder meer (van Es, 1981,
131). Ook Alkmaar wordt aangeduid als oppi
dum (7), maar ook burchten heten soms zo (8).
De verleiding is er om ook in de literatuur geop
perde suggesties inzake een "motte" van de Vi
kingen of zelfs een residentie-burcht van Rorik
bij Oesdom, mee over te brengen naar Huis
duinen? Osdenne! Men kan trouwens ook den
ken aan de forten die in de turbulente tijd van
Het dorp Huisduinen met op de
/oorgrond het fort "Kijkduin"
t
