HELDERSE JAREN 1851-1875
43
- Op 15 augustus werden, tot onze schrik, de
sedert 1926 voor het oude stadhuis aan de
Kerkgracht staande monumentale lantaarns
verwijderd. Ze bleken door de tand des tijds
echter dusdanig te zijn aangetast dat dit
noodzakelijk was. Twee dagen daarna, reeds
op 17 augustus, werden andere zeer accep
tabele vervangers geplaatst.
- De monumentale bloembak, die sedert het
25-jarig regeringsjubileum in 1923 van Ko
ningin Wilhelmina, nabij de muziektent het
Julianapark (ex Spoorbossie) sierde, is na
jarenlange omzwervingen op 11 oktober
thans definitief geplaatst op het terrein van
BEVOLKING
Ook dit jaar was er weer een stijging van het
aantal inwoners van Den Helder: van 17.329
naar 17.563, inclusief 1008 militairen van de
marine en 280 behorende tot de landmacht. Het
geboortenoverschot was aanzienlijk, maar er
vertrokken meer mensen dan zich vestigden, met
name mannen (vestiging: 492, vertrek: 706).
Vier handwerkslieden, waarvan twee welgesteld
en twee mingegoed, vestigden zich met hun
vrouwen en in totaal vijftien kinderen in Noord-
Amerika.
PROVINCIEBESTUUR
Voor de verkiezing van drie leden van Provin
ciale Staten telde het hoofdkiesdistrict Helder
686 kiezers (Helder: 396, Terschelling: 81,
Texel: 195 en Vlieland: 14).
De provinciale archivaris vervolgde in 1866 het
onderzoeken en beschrijven van de oude ar
chieven van gemeenten en waterschappen; zo
werd "eene menigte stukken van Huisduinen en
den Helder nagezien".
de voormalige gemeentekwekerij aan de
Soembastraat, inmiddels beter bekend als het
botanische kassencomplex "De Oranjerie".
W. KALKMAN
GEMEENTEBESTUUR
Het aantal kiesgerechtigden voor de gemeente
raad was 720; 238 namen deel aan de eerste
stemming voor de herverkiezing van een lid en
261 aan de in deze stad vrijwel spreekwoorde
lijke herstemming. Burgemeester Mr K.J.C.
Stakman Bosse was benoemd tot 1 januari
1869; de gemeentesecretaris ontving nu een
jaarwedde van 1800.
Op 21 augustus en 18 september werden twee
plaatselijke strafverordeningen afgekondigd,
respectievelijk "op het bouwen en sloopen" en
een wijziging van de verordening "op de open
bare straten en wegen". Het moest niet hele
maal uit de hand lopen in de 'boomtown' aan
het Marsdiep.
FINANCIEN
Het jaar 1865 was weer met een, zij het beschei
den, batig saldo afgesloten. De gemeentebe
groting beliep ruim 135.000 gulden. Voor het
eerst werd een hoofdelijke omslag (iets in de
richting van inkomstenbelasting, maar dan op
Aflevering 16 -1866
Door dr. L.F. van Loo
Nieuw marinedok - Financiële crisis - cholera -epidemie
