22
heid in de gaten te houden wegens brandge
vaar. Aan deze ronde had de brandmeester
geen hekel, 's winters kon hij zich in de bak
kerij even doorwarmen en voor hem schoot er
altijd wel wat over....
BROODVENTEN
Boven de bakkerswinkel hing een prachtig
geschilderd uithangbord, daar werd het brood
verkocht of door uitventen bij de klanten
bezorgd door de bakker die hier ook ten hoog
ste "twee slijtsters" voor in dienst mocht heb
ben. Jaarlijks kreeg de schout een "naamlijst
der bakker en dezelve slijtsters" door de bak
kers overhandigd, de slijtsters mochten dan
niet meer voor een andere bakker werken.
Het brood venten gebeurde met rieten draag
manden waar duidelijk de naam van de bak
ker op moest staan. Het venten was plaatsge
bonden en mocht dan ook alleen in de "Lande
van Huijsduijnen en de Helder en zullen tot
gerief der ingezetenen bij hunnen calanten
(klanten) mogen thuis brengen".
Als in de jaren 1792 een tolhek wordt geplaatst
ter hoogte van het weeshuis hoeven zij geen
tol te betalen want de "backers welke met hun
brood na de huijsen op het buijtenvelt (het
Koegras) te venten gaan zullen van de belas
ting van het tolhek op Heijligharn uitgezon
derd zijn.
REGIMENTSBROOD VOOR HET
WEESHUIS
De regimenten die tijdens de Franse periode
nabij de kustdorpen hun kampementen had
den opgeslagen bezorgden een aantal plaatse
lijke bakkers een redelijk vast inkomen. Zoals
in juni 1807 toen een Huisduiner broodbak
ker 2000 manschappen van brood voorzag
omdat hij de laagste inschrijver was. Dat er
op zo'n hoeveelheid brood een aantal missers
zat was logisch, de gevolgen voor de bakker
waren echter enorm. Vooral als op verzoek
van de schout twee concurrerende broodbak
kers als keurmeester moeten optreden.
"Aan de Helder woonagtig de Heeren Pieter
Schouten en Arij Pronk aan de welke wij eerst
het brood gepresenteerd hebben uit het camp
toegezonden, hetwelk na het zelve openge
sneden en ge-examineerd hebben dat het zelve
niet droog en gaar gebakken was". Het had
zelfs "eene zuuren smaak". Na onderzoek van
de beide keurmeesters in de bakkerij van
Huisduinen bleek dat ook het brood op de
schappen "van dezelve kwaliteit en substantie
was als het brood ten onzen huijsen ge-
examineerd". Slecht dus, wonderlijk was ech
ter wel dat het brood toch nog goed genoeg
was voor het weeshuis nabij Heiligharn.
HEFFING OP HET MALEN VAN GRAAN
Het is september 1814 en al weer enige maan
den na de beëindiging van de Franse periode
dat "door den ellendigen toestand van dorps
finantien" het dorpsbestuur een extra heffing
van acht stuivvers op het malen van een zak
graan wil berekenen. Natuurlijk gaan de bak
kers hier niet mee akkoord, want door de zet
ting zijn zij gebonden aan het gewicht en de
prijs van het brood. Deze heffing zou dus
alleen maar ten nadele van hun eigen beurs
zijn. In hun verweer stelden zij dat er moge
lijk steden zijn waar deze belasting wel terecht
is maar daar kunnen zij niet gelijkgesteld mee
worden. "Omdat door de enorme schuit en
wagenvragt welke zij moeten betalen door
Zetting van het Brood, Maandag den ü8 October i3l6.
ï©itte6soob ban twee ftutber^ - - - toegenbe 13 Ioob,
jfmie tl?ltteöjoobö-ü3oilcn ban één. ftntber tocgenbe 7 Ioob.
SUdpttrltng of Bolfen en Boïïe&roobjeg ban
eén ftutbectoegcnbe 9 Ioob.
ÜSoüenbtoob ban twee ftutberg - - - toeger.be 1 s Ioob.
Ongebuild Cathjenbroob ban e'e'n ponb - 2 ftuibet$ 14 penn.
Ongebuild aiaagitelutnban i-è ponb. - - 4 ftutberS 6 penn.
Gebuild of Klein ^artoenbroob ban 26 Ioob 3 ftuibetS 10 penn.
Gebuild Maptelnln ban 3 8 Ioob - - 5 jtntberi 6 penn
Öoggenbcoob ban 14 ponb - - - 2 ftutberi 8 penn.
Geauthorifeerd door de Heeren Burgemeesteren der Stad Amfterdam, tot het
ombrengen van deze Biljetten,
F R. A N C K vat* ECK.
WILLEM-vak LEEUWEN.
Tc bekoomen op 't STADHUIS, in de Kamer van de Kamerbewaardar
by de Vuurhaard.
"De Amsterdamse zetting". Lijst met brood
prijzen- en gewichten zoals die ook in de
dorpen Huisduinen en Den Helder werd
gehanteerd. Archief Gedeputeerde Staten
inventarisnummer 2821 Rijksarchief Haarlem
