46
naderhant is gekomen uyt dien dat een
(haring)buys aldaer strande".
Het "Cley- of Scoutegat" wordt in de verklarin
gen van 1526 niet genoemd en moet eerst in de
loop van de 16e eeuw zijn ingebroken.
In het waddengebied ten oosten van Huisduinen
geeft Van Deventer een gedetailleerde weergave
van met name genoemde zwinnen, evenals ten
zuiden van Wieringen. Christiaan Sgrooten, "ko
ninklijk geograaf' van Philips II, kreeg in 1568
van de hertog van Alva de opdracht, de bestaan
de kaarten van de Nederlanden te verbeteren en
aan te vullen, uiteraard uit strategische overwe
gingen. De verzameling kaarten (de zogenaam
de Brusselse atlas) werd in 1573 door Alva mee
genomen naar Spanje en in 1859 aldaar voor het
Rijksarchief te Brussel verworven. Philips II gaf
vervolgens Sgrooten opdracht een groter, fraaier
en completer werk te vervaardigen, welke atlas
tussen 1600 en 1614 naar Spanje werd gezon
den. Hoewel in groter formaat getekend, zijn de
kaarten in de Madrileense atlas sterker vertekend
dan in het Brusselse exemplaar.
VERGELIJKING
Sgrooten toont in zijn kartering een sterke
V.l.n.r.:
1. Fragment van Noord-Holland/Texel, kaart
Jaeob van Deventer, Gewest Holland, 1542.
2. Fragment Kop van Noord-Holland/Texel,
kaart 'Hollandiae Antiqvorvm catthorvm sedis
nova descripto Iacobo a Daventria, 1570.
3. Fragment Kop van Noord-Holland/Zuid-
Texel, kaart Zacharius Heyns, 1598 en 1599.
