29 ders aan. Een schapebout was een delicatesse die ook in de herbergen en logementen van Den Helder en Huisduinen op de menuborden stond. De hoenders gingen in de soep. BALEN, VATEN EN RITSEN Door de plaatselijke en Texelse schip pers die met hun vrachtschuit jes hun boterham verdienden werden meer vrachten naar het eskader ver voerd. Zoals Volkert de Wit, Lammert Mooij en ook Reijer Jansz Baas met zijn schip de "Goede Hoop". Balen kaapsche bonen, grau we- en witte rolerwten, Vriesche gras- boter en Stolk- sche of Edammer roodkorst kaas, "niet jonger dan van het vorig jaar", in klei ne vaatjes. De boeren uit de omtrek van de kustdorpen leverden de uien "door elkander gerekend niet minder dan vijf ponden uijen aan een rits". Voor de lange reizen wer den op de eest gedroogde uien in tonnetjes gele verd. Het eten werd op smaak gebracht met inlands geraffineerd zout, zwarte pepers en half zwart, half geel mosterdzaad. Voor de ovens werden 18 duims dikke blokken eiken-, beuken- of iepenhout aangevoerd. Om de kelen te smeren leverde Kikkert jene ver, rode en witte wijn en bessennat voor als het schip onder zeilorders lag. HET NIEUWEDIEP De "Kroonprins" heeft veel als vlaggeschip in eskaderverband gevaren met maarschalk De Winter of schout bij nacht Lemmers aan boord. Het lag dan op de Texelse rede of voer heen en weer tussen Amsterdam en de monden van de Zuiderzee. Als het schip in het Nieuwediep werd afgemeerd lag het vooraan ter hoogte van de huidige Paleiskade.Voor de jaren 1800 lagen de schepen van oorlog nog ter hoogte van de huidige visafslag tot voorbij de Moormanbrug. Vooraan in het Nieuwediep lagen toen de koopvaar ders zij aan zij en ook de schepen van s Lands Oost Indië Com pagnie als de "Dog- gersbank", "Vrouw Cor- nelia" en "Schagen". Gereed om weer uit te varen naar verre landen. Na ruim twintig jaar trouwe dienst werd de "Kroonprins" in 1819 ge sloopt, de laatste restanten brachten op de sloop nog geen f. 900,-op. Bronnen: Gemeentearchief Den Helder, inventarisnummer 145 besteding openbare werken; 151 requisities van militaire fournituren; Maritieme Historie Den Haag, schependocumentatie de "Kroon prins" RENS SCHENDELAAR Foto: De klassieke "spiegel" (achtersteven) van het linieschip "Kroonprins", een imposante drie master uit 1797

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1994 | | pagina 29