49 minister van Marine ingestelde commissie maakte in 1818 korte metten met het plan. Twee tot de commissie behorende marine-offi cieren hadden de verschillende zeegaten tussen Den Helder en Texel onderzocht en geconsta teerd, dat het Duijnkergat voor een vijand te lastig bevaarbaar zou zijn. Het was een gevaar lijk, nogal ondiep zeegat waar de stroming dwars doorheen liep en waar een schip zonder een ervaren loods aan boord weinig kans had. Bovendien was het met zinkschepen (met ste nen geladen schepen die tot zinken werden gebracht) eenvoudig en snel af te sluiten. Kortom een waterfort was overbodig. 6) Na deze afwijzing verdween het waterfort niet definitief van het toneel. Ook tijdens de tweede helft van de negentiende eeuw werden regelma tig plannen gelanceerd met één of meer forten op de rede van Texel. Verscheidene ministers van oorlog toonden zich voorstanders van een waterfort op de Laan, bijvoorbeeld August Wilhelm Philip Weitzel in 1874 en Guillaume Jean Gerard Klerck in 1876. 7) Dure, controversiële zeeforten haalden het in de Tweede Kamer echter niet. Zo bleef Den Helder verstoken van een waterfort. NOTEN: 1F.M. van Elderen, Erfprins. Van fort Lasalle tot Marine kazerne. Bijdragen tot de Neder landse Marinegeschiedenis, deel I (Amster dam/Dieren, 1985)21. 2. P.C. Saai, Jan Blanken en de vestingbouw. Fortificatieontwerpen voor het Nieuwe Diep, 1801-1811, in: Jan Blanken inspecteur-gene raal van de Waterstaat (1755-1838). Cata logus Rijksmuseum te Amsterdam (Beetster- zwaag, 1987) 189-202. 3. Algemeen Rijksarchief te Den Haag (ARA), Archief ministerie van Marine 1813-1906, Aanhangsel, inv. nr. 34, rapport van Kraijenhof d.d. 3 oktober 1817. 4. Idem. 5. Idem. 6. Idem, instructie van de minister van Marine en Commissaris-generaal van Oorlog d.d. 18 februari 1818 en rapport van de commissie aan minister van Marine d.d. 3 december 1818. 7. W. Klinkert, Het Vaderland verdedigd. Plannen en opvattingen over de verdediging van Nederland 1874-1914. Bijdragen Sectie Militaire Geschiedenis nr. 21 ('s-Graven- hage, 1992) 98-99. Schetsen van een drijvende batterij, die in 1896 werd ontworpen door de Amerikaan Thomas L. Sturtevant. Nederlandse marinedeskundigen zagen hierin een uitermate geschikt middel voor de verdediging van de havens in Nederland en Indië. MARC A.VAN ALPHEN

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Levend Verleden - Den Helder | 1993 | | pagina 17