gingscapaciteit gering. In 1924 en 1955 zijn
leidingen gelegd, waardoor van de PWN
afkomstig water werd betrokken. Na 1955 werd
nog 1000 m3 per dag gewonnen, maar in 1977
werd de waterproductie geheel gestaakt.
Bakker en Ten Haaf (1986) laten zien dat tus
sen 1900 en 1980 de grondwaterstand met
ongeveer 3m is gedaald, waarvan 2m aan de
waterwinning moet worden toegeschreven.
Daarna is de grondwaterstand weer gestegen.
Af en toe wordt nu tot 10 m3 per dag gepompt
om wateroverlast in aangrenzende gebieden te
bestrijden. Een nieuw evenwicht heeft zich nog
niet ingesteld; een wisselende stand van het
grondwater hoort bij een natuurlijk duinterrein.
Militair Gebruik
Het fort Kijkduin is in 1812 in opdracht van
Napoleon aangelegd; in 1881 worden de
Grafelijkheidsduinen militair terrein; vooral
tusen 1916 en 1939 zijn bunkers gebouwd als
onderdeel van de stelling "Helsdiep", waartoe
ook een waarnemingspost op de Streepjesberg
behoorde. Voor de oorlog waren er schietbanen
loodrecht op de kust.
Bij enkele kogelvangers, duidelijk herkenbaar
aan verschil in vegetatie met de duinen, zal wel
lood in de grond zitten. Na de oorlog is er een
startbaan voor een onbemand vliegtuig aangelegd
waarvan recent het asfalt weer verwijderd is.
Kustverdediging
Al heel lang slaan de duinen geleidelijk af,
gemiddeld wordt de duinvoet één tot een halve
meter per jaar landinwaarts verplaatst. Daarbij
komt dan nog de afslag door bijzondere
omstandigheden. Nadat in 1932 de Afsluitdijk
gesloten was, nam de stroomsnelheid in het
Marsdiep toe en verdween in een paar jaar het
strand van Huisduinen en tientallen meters duin
ten zuiden daarvan. Tijdens de zware storm
vloed van 1953 was de duinafslag gemiddeld
18
Oude veenlagen op het strand
