bedijkt op initiatief van Lemaire. Onder deze
geul is de diepe veenlaag hier en daar wegge
spoeld, maar uit de bodemprofielen (Bakker en
Ten Haaf, 1986) kan worden opgemaakt dat de
stroomgeul nooit erg diep is geweest; soms is er
opnieuw een ondiep veenlaagje afgezet.
De naam Grafelijkheidsduinen ontstond in de
zestiende eeuw bij onderhandelingen tussen de
erfgenamen van de familie Lemaire en het
gewest Holland. Voor 1600 behoorde bijna alle
grond onder Huisduinen tot de bezittingen van
graaf Lamoraal van Egmond (in 1568 te
Brussel onthoofd). De familie Van Egmond
trachtte door verkoop van grond een faillisse
ment te keren. In 1599 kocht Isaac Lemaire,
koopman te Amsterdam, oorspronkelijk afkom
stig uit Antwerpen, gronden onder het toenmali
ge Huisduinen uit de boedel. Hij wilde het geld
dat hij met handel op de Indonesische Archipel
verdiend had, beleggen in gebieden die waarde
vol zouden kunnen worden als landbouwgrond
en ook nieuw land inpolderen.
De families Lemaire en Van Egmond hebben
met het bestuur van het gewest Holland tot
1630 getwist over de boedelscheiding en de
betaling van belastingschulden.
Landbouwgronden (het huidige Nieuw Den
Helder) en het deel van de huidige Grafelijk-
16
De Grafelijkheidsduinen plus omgeving, met de namen die in de tekst worden gebruikt. Het gear
ceerde gebied bij de Harmsloot bevat een netwerk van kleine slootjes.